90
maksimal tezligi
0,65 Mm/s ga teng.
YECHISH:
Fotoeffektning
qizil
chegarasiga
moskeluvchi
to‘lqin uzunligi bilan
nurlantirilganda tezlik va
o‘z navbatida fotoelektronlarning kinetik energiyasi nolga
teng. Shuning uchun fotoeffekt uchun Eynshteyn tenglamasi
qizil chegarasi ushbu
holat uchun quyidagicha
yoziladi
bu yerdan
Eynshteyn tenglamasi yordamida seziy uchun chiqish ishini
aniqlaymiz:
Kataliklarning son qiymatlarini
SI tizimida ifodalab yozamiz:
кg
bu qiymatlarni (2) formulaga qo`yib va hisoblab,
quyidagini
olamiz
Fotoeffektning qizil chegarasini aniqlash uchun
A,
h va
c
qiymatlarni (1) formulaga qo`yyamiz va hisoblaymiz:
91
9- masala
nm to`lqin uzunlikdagi monoxromatik yorug ‘lik
dastasi oynaning tekis yuzasiga normal tushmoqda. Energiya
oqimi
ga teng. Shu
yuzaga tushayotgan bosim
kuchi, shuningdek unga
t=5 s da tushayotgan
N fotonlar sonini
aniqlang.
YECHISH:
Yuzaga ta‘sir etuvchi yorug‘lik bosim kuchi
p yorug‘
bosimini
S tekislik yuzasiga ko ‘paytmasiga teng:
(1)
Yorug‘lik bosimi quyidagi formula bilan aniqlanadi
(2)
(1) formulaga (2) formulani qo ‘yib, quyidagi ifodani olamiz
Yuzaga
tushayotgan
nurlanishning
S tekislik yuzasiga
ko‘paytmasi nurlanish energiya oqimi
Ф ga teng,
u holda c
munosabat uchun quyidagini yozish mumkin
p=1 (oyna tekisligi) ekanligini hisobga olib
va
с larning
qiymatlarini qo‘yib, quyidagini olamiz
vaqt
ichida yuzaga tushuvchi N fotonlar soni quyidagi
formula bo‘yicha aniqlanadi
92
bu yerda
- vaqtdan keyin tekislikning
olgan nurlanish
energiyasi.
Ushbu formulani foton energiyasini (
to‘lqin uzunligi
orqali ifodalab, quyidagini olamiz
Ushbu formulaga kattaliklarning son qiymatlarini qo ‘yib,
fotonlar sonini topamiz .
ta.
