Buyumlarning geometrik shaklini tahlil qilish

66 
 
4.24-rasm 
Oddiy geometrik jismning tasavvurlariga ega bo'lgan ob'ekt shaklini 
tasavvur 
qilish juda oson. Masalan, o'qning detallari (4.24-rasm, a) va 
chponka
(4.24-rasm, b) eng sodda shaklga ega. o'q silindrsimon, chponka esa 
parallelopipeddir. 
Buyumning geometrik shaklini tahlil qilish 
- bu ob'ektni oddiy geometrik 
jismlar shakliga ega bo'lgan alohida qismlarga aqliy ravishda ajratish. 
Uch qismning geometrik shaklini tahlil qilish uchun misol keltiramiz: 
po’kaklar (4.24-rasm, c), vtulkalar (4.24-rasm, d) va tayanchlar (4.24-rasm, e). 
Po’kak (4.24-rasm, c) kesilgan konus A, silindr B va kub C ning 
yig'indisidan hosil bo'ladi. Po’kak= kesilgan konus A+ silindr B+ kub C 
Vtulka (4.24-rasm, d) A silindrdan B silindrni ayirish yo'li bilan hosil bo'ladi. 
Vtulka = Silindr A - Silindr B 

67 
Tayanch (4.24-rasm, e) quyidagicha hosil bo'ladi: to'g’ritburchakli A 
parallelopiped va B silindrning yig'indisi; ikkita yarim silindr C ning chap va o'ng 
tomonidagi parallelopipeddan ayirish; to'rtburchaklar to'rtburchaklar prizmaning D 
va C silindrining yig'indisidan ayirish 
Tayanch = ((Parallelopiped A - 2 Yarim 
silindrli C) + Silindrli B) - Prizma D 

Download 8,84 Mb.