58
4.1.2. Silindrik va konuslik sirtlari
Silindrsimon sirt prizmatik sirt bilan bir xil qonunga muvofiq hosil bo'ladi,
faqat yo’naltiruvchi singan chiziq emas, balki egri.
Silindrsimon sirt
- bu tekis to’g’ri chiziqni (yasovchi) egri chiziq
(yo’naltiruvchi)
bo'ylab
harakatlanish
natijasida
hosil
bo'lgan
sirt.
Harakatlanayotganda, chiziq dastlabki holatiga parallel ravishda qoladi.
4.5 - rasmda to'g'ri chiziq
a va egri chiziq ABC berilgan. To'g'ri chiziq
a
(yasovchi) avvalgi holatiga parallel ravishda
ABC egri chizig'i bo'ylab
harakatlanadi. Natijada biz silindrsimon sirt olamiz.
Konusning yuzasi piramidal sirt bilan bir xil qonunga muvofiq hosil bo'ladi,
faqat yo’naltiruvchi chizig'i singan chiziq emas, balki egri.
4.5 – rasm
4.6 – rasm
Konusning sirti
- egri (yasovchi) bo'ylab tekis (yo’naltiruvchi) harakati bilan
hosil bo'lgan sirtdir. Harakatlanayotganda, tekis chiziq
doimo konusning sirtining
yuqori qismi deb ataladigan ma'lum bir q’o’zg’almas nuqtadan o'tadi.
4.6 - rasmda q’o’zg’almal nuqta
S, to'g'ri chiziq
a va egri
ABC chiziq berilgan.
To'g'ri chiziq
a (yasovchi)
ABC (yo’naltiruvchi) egri chiziq bo'ylab harakat qiladi,
natijada biz konusning sirti hosil bo’ladi.
С
А
а
С
В
А
а
S