11
Superkompüter – çox prosessorlu hesablama sistemidır. İlk
superkompüter amerikalı elektronçu-mühəndis Seymur Krey tərəfindən 1975-ci
ildə yaradılmışdır. Kompüterlərin məhsuldarlığı ədədlər (sürüşən vergüllü)
ü
zərində bir saniyədə aparılan hesab əməliyyatlarının sayı ilə ölçülür.
Superkompüterlərin məhsuldarlığı sürüşən vergüllü ədədlər üzərində saniyədə
yerinə yetirilən trilyon əməliyyatlarla ölçülür. Superkompüterlərdən
aerodinamika, seysmologiya, nüvə fizikasında və digər elm sahələrində meydana
çı
xan mürəkkəb məsələlərin həllində geniş istifadə olunur. Superkompüterlərdə
ç
oxsaylı mikroprosessorların paralel işləməsi nəticəsində yüksək məhsuldarlığı əldə
etmək olur. Superkompüterlərin qiyməti təqribən 10 milyon dollarlarla ölçülür.
Meynfreym – ümumi məqsədli yüksək məhsuldarlığa
malik universal
elektron-hesablama maşınıdır. 70-ci illərdə dünya kompüter parkının böyük
hissəsini meynfreym kompüterləri təşkil edirdi. Fərdi kompüterin inkişafı ilə
ə
laqədar olaraq meynfreymlərin tətbiq sahələri azalmağa başladı. Buna
baxmayaraq bu kompüterlərdən müdafiə, maliyyə və sənaye sahələrində geniş
istifadə olunur. Meynfreym kompüterləri böyük, mürəkkəb
hesablamalar
aparmaqla yanaşı özünə çoxlu sayda terminal birləşdirir. Təyyarə və qatarlara
sərnişin biletlərinin satışını mərkəzləşdirilmiş qaydada həyata keçirən
hesablama
sistemlərində meynfreymlərdən istifadə olunur. Meynfreym kompüterləri əsasən
İ
BM firmasında istehsal olunur. Bu cür kompüterlərin qiyməti 1
milyon dollar
dəyərində olur. Hal-hazırda istifadə olunan 16-32
mikroprosessorlu server
kompüterlər meynfreym kompüterlərin sələfləri sayılır.
Mini EHM – ölçüləri və hesablama məhsuldarlığı meynfrem kompüterlərə
nəzərən kiçik olan kompüterlər 1965-1980-ci illərdə mini-EHM adlanırdı. Hal-
hazıda mini-EHM dedikdə fərdi kompüterlər nəzərdə tutulur. Fərdi kompüterlərin
kütləvi istehsalına 1981-ci ildən başlanmışdır.
Portativ kompüterlər
adətən ofisdən kənar - evdə, təqdim etmə mərasimlərində və ya
ezamiyyətlərdə işləməsi gərək olan müəssisə rəhbərlərinə, menecerlərə, alimlərə,
jurnalistlərə lazımdır. Bu qurğular bir neçə saat ərzində akkumulyator batareyasının
downloaded from KitabYurdu.org
12
köməyilə işləyə bilir. Bu onların fərqləndirici xüsusiyyətidir.
Portativ kompüterlərin əsas növləri aşağıdakılardır:
•
noutbuk (notebook);
•
ultrabuk (ultrabook);
•
netbuk (netbook);
•
planşet (tablet PC);
•
çib kompüteri (pocket PC);
•
kommunikatorlar və smartfonlar.
Laptop (lap
— diz və
top
— üst sözlərindən). Ölçülərinə görə adi portfelə yaxındır. Əsas
xarakteristikalarına görə (sürət, yaddaş) təxminən stolüstü fərdi kompüterlərə uyğun
gəlir. İndi bu növ kompüterlər öz yerlərini daha kiçik kompüterlərə verirlər.
