|
Mundarija: kirish I. Bob. Bolalarda sog’lom turmush tarzini shakllantirishning nazariy asoslari
|
| bet | 2/7 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 47,83 Kb. | | #233563 |
Bog'liq Sobirova Mo\'tabarKurs ishining maqsadi: Axloqiy tarbiyava imkoniyatlarni tashxis etish, o‘rganish, tahlil qilish, asoslash va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
Kurs ishining vazifasi: Bolalarda sog’lom turmush tarzini rivojlantirish ularni oilaviy hayotga tayyorlash faqatgina ota onalarning emas balki butun jamiyatning ijtimoiy pedagogik muammosi ekanligini tahlil qilishdan iborat.
Kurs ishining obyekti: - sharq mutafakkirlari merosida oilaviy tarbiya haqida tushunchalarni nazariy asoslarini o‘rganish; - oilaviy tarbiyaning jamiyat taraqqiyotidagi ahamiyati tahlil qilish; - bo‘lajak ota-onalarni oilaviy hayotga tayyorlash mohiyatini nazariy asoslash; - shaxs ma’naviy yuksalishida oilaning o‘rnini ochib berish; - qizlar tarbiyasida milliy an’analar va qadriyatlarni o‘rganib tahlil qilish.
Kurs ishining predmeti: Bolalarda axloqiy tarbiyani rivojlantirish va rivojlantirish yo’llarini chuqurroq tahlil qilish
Kurs ishining tarkibi: Kirish ikkita bob to’rtta bo’lim xulosa va adabiyotlar
I.BOB BOLALARDA SOG’LOM TURMUSH TARZINI SHAKLLANTIRISHNING NAZARIY ASOSLARI
1.1 "Salomatlik" "sog‘lom turmush tarzi" tushunchalarining mohiyati
“Salomatlik” atamasiga ta’rif berishning boshlang‘ich nuqtasi Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti Nizomida berilgan ta’rifdan iborat: “Salomatlik bu nafaqat kasallik va jismoniy kasalliklarning yo‘qligi, balki to‘liq jismoniy, ruhiy va ijtimoiy farovonlik holatidir”. Inson salomatligi bolalikdan belgilanadi va ilmiy tadqiqotlarga ko‘ra, u turmush tarzining 50 foizi, irsiyatning 20 foizi, atrof-muhitning 20 foizi va tibbiyot imkoniyatlarining taxminan 10 foizi bilan belgilanadi. Jismoniy tarbiya va sport salomatlikni saqlashda muhim o‘rin tutadi.
Sog‘lom turmush tarzi inson hayotining boshqa jabhalarini rivojlantirish, faol uzoq umr ko‘rish va ijtimoiy funktsiyalarni to‘liq bajarish uchun zarur shartdir.
Sog‘lom turmush tarzining asosiy tamoyillari yoritilgan.
1. Inson sog‘lom turmush tarzining yaratuvchisidir.
2. Yomon odatlardan voz kechish.
3. Yaxshi ovqatlanish tamoyillariga rioya qilish.
4. ratsional jismoniy faoliyat.
5. Inson hayotining barcha sohalarini tartibga soluvchi umuminsoniy normalar va axloq tamoyillariga rioya qilish.
Maktabgacha ta'lim tizimi maktabgacha yoshdagi bolalarda sog‘lom turmush tarzi haqidagi g‘oyalarni shakllantirish uchun qulay shart-sharoitlarni yaratishda katta rol o‘ynaydi, chunki bolaning sog‘lig‘ini mustahkamlashga g‘amxo‘rlik qilish, AF Amend tomonidan ta'kidlanganidek, SV Vasilev nafaqat tibbiy muammo, balki pedagogik huquqBolalar bilan tashkil etilgan tarbiyaviy ishlar ko‘pincha barcha tibbiy-gigiyenik tadbirlardan ko‘ra ko‘proq darajada salomatlik va sog‘lom turmush tarzini shakllantirishni ta'minlaydi. Shunday qilib, bugungi kunda bolalar salomatligi holati milliy muammoga aylanib bormoqda va yosh avlodda sog‘lom turmush tarzini shakllantirish milliy sog‘lom turmush tarzi madaniyatining asosiy tarkibiy qismlaridan biri sifatida. Yosh xususiyatlari maktabgacha yoshdagi bolalarda sog‘lom turmush tarzini shakllantirish. Maktabgacha yoshdagi bola barqaror moslashish darajasini yaratishga yordam beradigan va bolaning keyingi rivojlanishi davomida sog‘lig‘ini ta'minlaydigan asosiy funktsional tizimlarning jadal rivojlanishi bilan tavsiflanadi. Davr davomida maktabgacha bolalik metabolizmda "chuqur" o‘zgarishlar mavjud bo‘lib, ular bolalik davridagi infektsiyalarning maksimal chastotasi bilan bog‘liq va bolalarning sog‘lig‘iga jiddiy xavf tug‘diradi. Lekin hatto sog‘lom maktabgacha tarbiyachi atrofidagi kattalarning ehtiyotkorlik bilan g‘amxo‘rligi va ishtirokiga muhtoj. Buning sababi, bolaning sog‘lig‘i uning butun hayoti davomida shakllanadi. Bolaning sog‘lig‘iga bo‘lgan munosabati bevosita uning ongida ushbu tushunchaning shakllanishiga bog‘liq. Maktabgacha yoshdagi bolalarda sog‘lom turmush tarzi haqidagi g‘oyalarni barqaror shakllantirish uchun quyidagi yosh shart-sharoitlarini ajratib ko‘rsatish mumkin.
Ruhiy jarayonlar faol rivojlanmoqda;
Jismoniy va funktsional rivojlanishdagi ijobiy o‘zgarishlar sezilarli bo‘ladi, bolalar to‘g‘ri pozitsiyani saqlashga va ko‘rsatishga harakat qiladilar;
Kattaroq maktabgacha yoshdagi bolalar uy vazifalarini mustaqil ravishda bajarishga qodir, o‘z-o‘ziga xizmat qilish ko‘nikmalariga ega, o‘yinda, jismoniy faollikning namoyon bo‘lishida o‘z maqsadlariga erishish uchun ixtiyoriy harakatlar qiladi.
Shu bilan birga, shuni yodda tutish kerakki, har bir yosh davri sog‘lom turmush tarzini shakllantirish bo‘yicha ishlarda hisobga olinishi kerak bo‘lgan o‘ziga xos xususiyatlar bilan tavsiflanadi. Kichik maktabgacha yoshdagi bolalar kasallik nima ekanligini tushunishadi, ammo ular hali salomatlikning eng elementar tavsifini bera olmaydilar.
O‘rta maktabgacha yoshdagi bolalarda salomatlik haqida "kasal emas" tushunchasi shakllanadi. Ular qanday kasal bo‘lganligi haqida gapirishadi, ular o‘zlarining tajribalariga asoslanib, kasallikka salbiy munosabatda bo‘lishadi. Kasal bo‘lmaslik uchun nima qilish kerakligi so‘ralganda. Ko‘p bolalar javob berishadi, siz sovuqni ushlamasligingiz, ko‘chada muzqaymoq yemasligingiz, oyoqlaringizni ho‘llamasligingiz kerak. Bu javoblardan kelib chiqadi. O‘rta maktabgacha yoshdagi bolalar tashqi muhitdan (sovuq, yomg‘ir, qoralama), shuningdek, o‘z harakatlaridan (muzqaymoq yeyish, oyoqlarini ho‘llash) sog‘lig‘iga tahdid solayotganini anglay boshlaydilar. Kattaroq maktabgacha yoshda, shaxsiy tajribaning o‘sishi tufayli sog‘likka bo‘lgan munosabat sezilarli darajada o‘zgaradi. Bolalar jismoniy tarbiyani salomatlikni mustahkamlash bilan bog‘lashni boshlaydilar va uning ta'rifida (aslida kattalar kabi) jismoniy komponentni birinchi o‘ringa qo‘yadi. Bu yoshda, bolalar hali ham intuitiv bo‘lsa-da. Ular salomatlikning ham aqliy, ham ijtimoiy tarkibiy qismlarini ta'kidlashni boshlaydilar ("hamma shunday qichqirdi va mening boshim og‘riyapti." Maqsadli tarbiya, ta'lim va kundalik hayotda gigiena qoidalarini mustahkamlash, jismoniy tarbiya uchun mos motivatsiya, bolalarning ularga bo‘lgan munosabati. salomatlik sezilarli darajada o‘zgaradi.Salomatlik hayotdagi eng katta qadriyat sifatida bolalarda sog‘lom turmush tarziga bo‘lgan ehtiyojni shakllantirish uchun asos bo‘ladi. Shunday qilib, bir tomondan faollik, qiziquvchanlik, harakatchanlik, ikkinchi tomondan, asab jarayonlarining harakatchanligi, yuqumli kasalliklarga sovuqqa moyillik, maktabgacha yoshdagi bolalarda allergik reaktsiyalar sog‘lom turmush tarzini shakllantirishning muhim sharti bo‘lib, ularga imkon beradi. bolalarni ularning sog‘lig‘iga to‘g‘ri munosabatda bo‘lish va tashqi dunyo bilan o‘zaro munosabat bilan tanishtirish va o‘rgatish. Shu bilan birga, har bir yosh davri o‘ziga xos xususiyatlar bilan ajralib turadi, bu sog‘lom turmush tarzini shakllantirish bo‘yicha ishlarda hisobga olinishi kerak.
|
| |
