“kadrlar to‘dasi”ning boshliqlari – Anishchev, Ogaryok,
Satin va ularning
hamtovoqlari nazorati ostiga olingan edi. O‘zbekiston Kompartiyasi MQning
birinchi kotibi I.Usmonxo‘jayev ham ular oldida ojizu harakatsiz edi. O‘zKP MQda
“pinhona kabinet”
tashkil topdi, ushbu “kabinet” kuch ishlatish, tuhmatlar
uyushtirish yo‘li
bilan xodimlarni badnom qilish, respublikaga mutlaqo aloqasi
bo‘lmagan avantyuristik qarorlarni tiqishtirish bilan shug‘ullandi. Qo‘g‘irchoqqa
aylantirilgan mahalliy rahbarlar “kadrlar to‘dasi”
tomonidan tayyorlangan
qarorlarga imzo chekishardi, xolos. Sovet rejimining ko‘zbo‘yamachilik, “ulug”
millatchilik, shovinistik siyosati va uni amalga oshiruvchilar oldida bu qo‘g‘irchoq
rahbarlarning ojizligi, itoatkorligi xalqqa qimmatga tushdi.
Markazning O‘zbekistonda amalga oshirgan qatag‘on siyosati. “Paxta
ishi”, “O‘zbek ishi” nomli kampaniyalar
Qatag‘onlikning navbatdagi yangi bosqichi 80-yillarga to‘g‘ri keldi. Bu
qatag‘onlik sovetlar hukumatining yana bir navbatdagi nayrangi bo‘lib, «o‘zbek
ishi», «paxta ishi», «o‘zbek mafiyasi», «qo‘shib yozish» kabi izohli lug‘atimizga
mustamlakachilar tomonidan kiritilgan yangi so‘zlar bilan bog‘liq. «O‘zbek ishi, -
deb yozadi O‘tkir Hoshimov – 30- va 50-yillardagi qatag‘onlarning
mantiqiy
davomidir. Sovet siyosati har 10-15-yilda kalla olib turmasa ko‘ngli joyiga
tushmagan. To‘g‘ri, o‘sha paytlar O‘zbekistonda qo‘shib yozishlar, poraxo‘rliklar
bo‘lgan. Buni inkor qilmaymiz. Ammo bunday harakatlar butun sobiq Ittifoqda avj
olgan edi. Unday bo‘lsa, nima uchun markaz ayni O‘zbekistonni tanladi, degan savol
tug‘iladi. Buning sababi oddiy.
Biz anchagina loqaydmiz, darrov qovusha
qolmaymiz»1 . Ha, juda adolatli va to‘g‘ri aytilgan gaplar. Aslida «o‘zbek ishi»
degani nima o‘zi va qachon paydo bo‘ldi? Bu «ish» aslida 80-yillarda O‘zbekiston
Davlat xavfsizlik qo‘mitasi (DXQ-КГБ)ning raisi bo‘lib ishlagan Melkumov (millati
arman) bilan O‘zbekiston KP MQning birinchi kotibi Sh.Rashidov o‘rtasidagi
o‘zaro kelishmovchiliklardan boshlangan. O‘sha kezlarda Buxoro viloyati OBXSS
boshlig‘i Muzaffarov va Buxoro shahar savdo idorasining direktori Qudratovlarning
poraxo‘rligiga taalluqli ma`lumotlar DXQda bo‘lgan. Bu shaxslar Buxoro viloyati
