• EISA shinasi
  • Bus Mastering
  • N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva Shaxsiy KoMPyuter va ofis qUrilmaLarIGa texnik xizmat ko‘rSatish




    Download 8,13 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet22/143
    Sana17.05.2024
    Hajmi8,13 Mb.
    #240066
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   143
    Bog'liq
    shaxsiy kompyuter va ofis qurilmalariga texnik xizmat korsatish

    Tizim shinasi
    nisbatan murakkab bo‘lib, markaziy protsessor 
    va tashqi qurilmalar hamda tezkor xotira orasida ma’lumotlarni 
    uzatishni ta’minlash uchun mo‘ljallangan. Ularning asosiy 
    ko‘rsatkichlari uzatilayotgan ma’lumotlarning razryadligi va 
    uzatish tezligidir.
    Har qanday standart shina tarkibida ma’lumotlarni uzatish 
    uchun liniya, manzillarni uzatish uchun alohida liniya (manzil 
    ma’lumotlarni uzatuvchini va qabul qiluvchini belgilaydi), apparat 
    uzilishi liniyasi, xotiraga bevosita kirish kanali liniyasi va elektr 
    ta’minotini ajratuvchi liniya bo‘ladi. Ma’lumotlarni uzatish shinasi 
    uchun signallarni (bitlarni) kodlash usuli, axborotni uzatish tezligi, 
    arbitraj mexanizmi (shinadan foydalanishni boshqarish va vujudga 
    kelgan vaziyatlarni yechish) aniqlangan.
    ShK tizim shinasini tashkil qilishning bir nechta standartlari 
    mavjud.
    ISA tizim shinasi (magistral) IBM PC AT shaxsiy kompterlari 
    uchun ishlab chiqarilgan va haqiqiy standartdir.
    XT modelidagi shaxsiy kompyuterlarda ma’lumotlar razryadi 
    8 bit va manzillar razryadi 20 bit bo‘lgan shina qo‘llanilgan. 
    AT modelida shina 16 bit ma’lumot va 24 bit manzillar uchun 
    kengaytirildi.


    34
    ISA shinasi o‘rtacha tezlikdagi multipleksirlangan 16 razryad-
    li tizimli magistral hisoblanadi. Shina bo‘yicha almashuv 8 
    yoki 16 razryadli ma’lumotlar bilan amalga oshiriladi. Shinada 
    kompyuterning xotirasiga va kiritish/chiqarish qurilmalariga 
    alohida kirishlar amalga oshirilgan. Manzillangan xotiraning 
    maksimal hajmi 16 Mbaytni (24 adresli liniya) tashkil qiladi. 
    Kiritish/chiqarish qurilmalari uchun maksimal manzillash 
    maydoni 64 Kbaytni (16 manzilli liniyalar) tashkil qiladi.
    ISA – eskirgan ona platalarning asosiy shinasi. 32 razryadli 
    yuqori tezlikdagi protsessorlarning yaratilishi bilan ISA shinasi 
    ShKning tezligini oshirishga jiddiy g‘ov bo‘ldi. Ilgari ISA 
    interfeysi yordamida videokarta, modem, tovush kartasi kabi 
    qurilmalar ulanar edi. Zamonaviy tizimli platalarda bu interfeys 
    umuman yo‘q yoki 1–2 slotdangina iborat bo‘ladi.
    EISA shinasi
    (Extended ISA) – 32 razryadli ma’lumotlar 
    shinasi va 32 razryadli manzillar shinasi bo‘lib, 1989-yil 
    ISAning konstruktiv va funksional kengaytmasi sifatida 
    yaratilgan. Shinaning manzillar maydoni 4 Gbayt va 8–10 MHz 
    chastotada ishlaydi.
    Shinaning o‘tkazish xususiyati nazariy jihatdan 33 Mbayt/s 
    bo‘lib, protsessor – kesh – tezkor xotira kanali bo‘yicha 
    almashuv tezligi xotira mikrosxemasining ko‘rsatkichlari bilan 
    aniqlanadi. Kengaytirish razyomlarining soni oshirilgan bo‘lib, 
    nazariy jihatdan 15 tagacha, amaliy 10 tagacha qurilma ulanishi 
    mumkin. Uzilishlar tizimi yaxshilangan, 
    Bus Mastering
    – 
    shinadagi har qanday qurilma tarafidan shinani boshqarish ish 
    tartibi quvvatlanadi, qurilmalarning shinadan foydalanishini 
    boshqarish uchun 

    Download 8,13 Mb.
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   143




    Download 8,13 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva Shaxsiy KoMPyuter va ofis qUrilmaLarIGa texnik xizmat ko‘rSatish

    Download 8,13 Mb.
    Pdf ko'rish