N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva Shaxsiy KoMPyuter va ofis qUrilmaLarIGa texnik xizmat ko‘rSatish

Download 8,13 Mb. Pdf ko'rish
bet	38/143
Sana	17.05.2024
Hajmi	8,13 Mb.
	#240066

1 ... 34 35 36 37 38 39 40 41 ... 143

Bog'liq
shaxsiy kompyuter va ofis qurilmalariga texnik xizmat korsatish

Yo‘laklar va sektorlar.
Yo‘lak
– bu diskning bitta tarafidagi
bir «halqa» ma’lumotlardir. Diskdagi yozish yo‘lagi axborot
saqlash birligi sifatida foydalanish uchun juda kattadir. Shuning
uchun diskdagi yo‘laklar
sektor
deb ataladigan, raqamlangan
bo‘laklarga bo‘linadi.
Sektorlar soni yo‘laklar zichligiga va jamlagich turiga bog‘liq.
Masalan, egiluvchan disklar yo‘laklari 8 tadan 36 tagacha
sektorlarni, qattiq disk yo‘laklari esa – 380 tadan 700 tagacha
sektorni o‘z ichiga olishi mumkin. Formatlashning standart
dasturlari yordamida yaratilgan sektorlar 512 bayt sig‘imga ega.
Yo‘laklardagi sektorlarning raqamlanishi noldan boshlanadigan
silindr va o‘qish/yozish moslamalaridan farqli ravishda birdan
boshlanadi. Masalan, 3,5 dyuym (1,44 Mbayt sig‘imli) formatli
HD (High Density) disketa 0 dan 79 gacha raqamlangan 80 ta
silindrdan tashkil topgan, diskyurituvchida ikkita o‘qish/yozish
moslamasi o‘rnatilgan (0 va 1 raqamlari bilan) va silindrning har
bir yo‘lagi 18 ta sektorga bo‘lingan (1–18).
Disk formatlanganda har bir sektorning boshi va oxirida
ularning raqamlarini, shuningdek, xizmatchi axborotni yozish
uchun qo‘shimcha soha yaratiladi, shunga muvofiq kontroller
sektor boshi va oxirini identifikatsiyalaydi. Bu formatlangan va
formatlanmagan disk sig‘imini ajratishga imkon beradi. Disk
sig‘imi formatlangandan so‘ng kamayadi, chunki jamlagichning
ravon ishlashi uchun diskdagi bir qancha maydon xizmatchi
axborot uchun zaxiralangan bo‘lishi kerak.
Har bir sektorning boshida uning
sarlavhasi
(prefiks – prefix
portion) yoziladi, bu sarlavha orqali sektor boshi va tartib
raqami aniqlanadi, oxirida esa ma’lumotlarning butunligini
tekshirishda foydalaniladigan tekshiruv (nazorat) yig‘indisi

55
joylashgan
natija
(suffiks – suffix portion) yoziladi. Ko‘pchilik
yangi diskyurituvchilarda sarlavha o‘rniga o‘ziga katta hajmdagi
ma’lumotlarni sig‘diruvchi

Download 8,13 Mb.

1 ... 34 35 36 37 38 39 40 41 ... 143

Download 8,13 Mb.

Pdf ko'rish