Namangan Institute of Engineering and Technology
nammti.uz
10.25.2023
Pg.534
маҳсулотини икки баробардан зиёд кўпайтиришга эришишимиз даркор
1
- дея таъкидлаб
ўтган
Манитоба Университети 2008 йилда биринчи Massive Open Onlayn Сurs ни (MOOC)
бошлаганидан бери бундай очиқ онлайн таълим дастурлари олий таълим муассасаларида
қизғин муҳокама мавзуси бўлди (Vardi, 2012). 2017 йилга келиб, 800 дан ортиқ олий ўқув
юртлари 94 000 га яқин MOOC ни таклиф қилиб, бутун дунё бўйлаб 81 миллион талабага
хизмат кўрсатди (Shah, 2018). "MOOC мания "ёки "MOOC цунами" феномени асосан ушбу
етказиб
бериш усулининг географик, вақтинчалик ва инсон ресурсларидан устун туриш
қобилиятининг натижасидир ва шунинг учун олий таълим сҳасини "қайта белгилаш" деб
таърифланган. (Жозеф ва Нат 2013, Vardi 2012).
MOOC нинг жадал глобал кенгайиши билан уларнинг камчиликлари, масалан,
ўқитувчиларнинг иштирок этмаслиги (Wong, 2016), талабалар билан ўзаро алоқада
бўлмаслик (Anderson, Huttenlocher, Kleinberg va Leskovec, 2014),
жисмоний ва синхрон
кампус ҳаётий тажрибасининг етишмаслиги (Kvan, 2013) ва педагогик аниқликка эътибор
бермаслик (Hill & Ragan, 2010) уларнинг сифатига шубҳа қилиш учун асос сифатида
келтирилган (Lucas, 2014, Tremblay ва бошқалар, 2012, Walls ва бошқалар, 2015). Ҳозирги
кунда тобора кўпроқ олий таълим муассасалари ўзларининг кредитига лойиқ курслари
ёкидаража дастурларини тўлиқ ёки қисман MOOC сифатида тақдим этмоқдалар, бу
эса
онлайн ва офлайн малакаларнинг солиштирилиши ҳақидаги баҳсларни янада
кучайтирмоқда.
Анъанавий олий таълимнинг сифати талабаларнинг таълим натижалари билан
ўлчанадиган принципи ва фаолиятига ишора қилиб, баҳолаш MOOC сифатини баҳолаш ва
онлайн ўқувчиларнинг офлайн олий таълим муассасалари
томонидан бериладиган
кредитлар ёки даражаларга эга бўлишини таъминлашнинг муҳим жиҳати сифатида
қаралади (Peterson, Beyker ва McGaw, 2010). Натижада, ушбу тадқиқот
MOOC ва офлайн
дастурлар учун сифатни таъминлаш воситаси сифатида баҳолашга қаратилган.
Ҳиндистон ахборот технологиялари ва хизматлари «TechCret» дастурий таъминоти
директори Ashish Pant масофавий таълим бўйича қуйидаги муаммоларни келтириб ўтган:
–ўқув материалида табиийликни етишмаслиги;
–мультимедиа кўрсатмаларининг етишмаслиги;
–ўқишдаги ишончлилик ҳолатини пастлиги;
–тескари алоқа йўқлиги ёки ўқитувчи билан алоқа ўрнатиш;
–таълимни ташкил этиш хизматларининг етишмаслиги;
–ижтимоий алоқаларнинг йўқлиги;
–тингловчилар иштирокини фаол эмаслиги каби муаммолар мавжудлиги
таъкидланган.
Украина давлатида ҳам масофавий ўқитишнинг жорий этилишида ҳам талайгина
муаммолар юзага келганлиги ва улар ҳақида Украиналик ёш олима Алина Чечет қуйидаги
маълумотларни келтириб ўтган.
Масофавий таълим ҳамма учун мос, жуда қулай ва арзон, ўқишни кундалик ҳаёт билан
уйғунлаштиришга имкон беради. Кўпинча
«масофавий ўқитиш» атамаси масофавий ўқитиш, уй шароитида ўқитиш, мустақил
ўқиш, ташқи таълим билан чалкашади. Таълимнинг барча бу
шакллари битта муаммоли
соҳага тегишли, аммо бироз бошқача маънога эга.
Бу муаммолар масофавий таълимга мўлжалланган ўқув дастурларини ишлаб чиқишда
нималарга эътибор бериш кераклигини кўрсатади. Масофали ўқитиш ўқитувчи ва
