|
TSilindrsimon konstruktsiyali metchiklarBog'liq Чилангарлик ўқув услубий қўлланмаTSilindrsimon konstruktsiyali metchiklar to’plamidagi asboblarning diametrlari
turlicha bo’ladi. Kesuvchi qismining qiyalik burchagi toza ishlov beruvchi metchikda 12
,
o’rtachasida 7
, xomaksida 3
ga teng. Bu turdagi metchiklar bilan berk teshiklarga rezьba
kesiladi.
Konussimon konstruktsiyali metchiklarda har uchala asbob bir xil diametr, turli
uzunlikdagi kesuvchi qismdan iborat bo’ladi. Xomaki metchikda kesuvchi qism ishchi
qismining uzunligiga, o’rtachasida bu uzunlikning yarmiga, toza kesuvchisida-ikki o’ramga
teng. Konussimon metchiklar bilan asosan ochiq teshiklarga rezьbalar kesiladi.
Dastakli mashina metchiklari parron, berk teshiklarga mashina va qo’l usulida metrik,
dyuymli, tsilindrsimon, konussimon rezьbalar kesishda ishlatiladi. Bunday metchiklarning ikki
turi bo’lib, birinchisi bitta, ikkinchisi esa ikkita (xomaki va toza) metchikdan iborat.
Mashina metchiklari bilan parron va berk teshiklarga dastgoh yordamida rezьba
kesiladi. Ular tsilindrsimon hamda konussimon shaklda yasaladi.
Gayka metchiklari o’z nomi bilan gaykalarga rezьba kesish uchun ishlatiladi. Asosan
ikki qismdan-kesuvchi va quyruqdan iborat. Gayka metchiklarining quyrug’i egilgan turlari
ham bor.
Plashkali metchik o’zining kesuvchi konusining kattaligi bilan gayka metchiklaridan
farqlanadi, u rezьba kesish uchun ishlatiladi.
Matokli metchiklar rezьbani tozalash uchun qo’llaniladi. Ularning ariqchasi o’ng
spiralli bo’ladi.
Kombinatsiyalashtirilgan metchiklar ikki qismdan iborat bo’lib, birinchi qismi
teshikka xomaki rezьba kesish, ikkinchi qismi rezьbaga uzil-kesil ishlov berish uchun
mo’ljallangan.
Bir vaqtda ikkita operatsiyani bajaradigan metchik-parma parmalovchi, rezьba
kesuvchi va quyruq qismlardan tuzilgan. Parron teshiklarga rezьba kesishda qo’llaniladi.
Bunday asbobda avval detal teshiladi, kesish yakunida rezьba kesishni metchik qismida davom
ettiriladi.
|
| |