- 4 -
1-MA’RUZA
MAVZU: KIRISH. TEKISLIKDA REJALASH
Reja:
1. CHilangarlik kasbi va ish turlari
2. Mehnatni ilmiy tashkil etish
3.
CHilangarlik ish jihozlari
4. CHilangarlik ish joyini tashkil etish
5. CHilangarlik ishlarida sanitariya gigiena sharoitlari, xavfsizlik texnikasi va yong’inga
qarshi tadbirlar
6. Rejalash va o’lchash asboblari
7.
Rejalash usullari
8. Rejalash chiziqlarini kernlash
9. Rejalashda xavfsizlik texnikasi talablari va qoidalari
Tayanch so’z va iboralar
Temirchilik, zamonaviy chilangarlik,
mehnatini mexanizatsiyalash, mehnatni ilmiy
tashkil qilish, chilangarlik dastgohi,
chilangarlik girasi, ish o’rni, sanitariya gigiena qoidalari,
qo’yim, rejalash, tekislikda rejalash, chizg’ich, go’niya, rejalash tsirkullari, kernerlar, markaz
qidirgich, rejalash usullari, o’lchash asboblari, rejalash chiziqlari, kernlash, xavfsizlik texnikasi
qoidalari.
CHilangarlik kasbi va ish turlari
Markaziy Osiyoda
temirchilik qadimdayok, kasb sifatida shakllangan.
Ishlab chiqarish
qurollarining takomillashuvi, turli rangli metallarga ishlov berilishi xunarmandlar mehnatining
bo’linishiga olib keldi. Ayrim temirchilar mehnat qurollarini yasagan bo’lishsa, boshqalari
nafis uy
buyumlariga sayqal berishgan, chilangarlar mayda metall buyum (ustara, qaychi,
bigiz, arra, iskana kabi)larni yasashgan.
Zamonaviy chilangarlik - bu dastgohlarda mexanik ishlov berishni to’ldiradigan yoki
metall buyumlar tayyorlashda yakuniy bosqich bo’lgan mashina va mexanizmlarni yig’ish
hamda sozlash ishlaridir. Mashinasozlikda chilangarlikning ahamiyati katta bo’lib, ustaning
ishtirokisiz mashina, mexanizm yoki asbobni yig’ib bo’lmaydi.
CHilangarlik ishlab
chiqarishning barcha soxalarida keng qo’llaniladi.
