- 5 -
CHilangarlik ish jihozlari
1-rasm. Stol girasi
CHilangarlik
dastgohi.
Dastgohning
sinchi chuyan yoki
po’lat
burchakliklardan
yasaladi.
Uning usti 50-60 mm li qattiq
yog’ochdan tayyorlanib 1-2 mm
qalinlikdagi
po’lat tunuka bilan
qoplanadi. Ostki qismidagi tortma
xaladonlar asbob-uskuna va detallarni
saqlashga
mo’ljallangan.
CHilangarlik dastgohlari bir va ko’p
o’rinli qilib ishlab chiqariladi.
Bir o’rinliligi 1000-1200 mm x
700-800mm x 800-900 mm ko’p
o’rinliligi
esa
ishchilar
soniga
muvofiq, holda tayyorlanadi.
CHilangarlik girasi (qiskichi) ishlov beriladigan detalni kerakli holatda ushlab turuvchi
qiskichli moslamadir
Ishlatish xarakteriga muvofik, ularni stol va qo’l giralariga guruhlash
mumkin. Stol girasi toblangan po’latdan tayyorlanib ikki qismdan, qo’zg’aluvchi (4) va
qo’zg’almas (5) jag’lardan tuzilgan (1-rasm, a). qo’zg’almas qismining davomi stolga o’rnatish
uchun teshikli moslamaga (7) ega. Vint (3)ni dastak (1) yordamida kerakli tomonga aylantirish
bilan giraning jag’lari harakatga keltiriladi.
Buriluvchi parallel jag’li giralar 60° dan kam bo’lmagan burchakka burilishi mumkin
(2-rasm).
2-rasm. Buriluvchi gira
Giraning qo’zg’almas jag’i tagidan to’rt
burchakli teshik o’tgan bo’lib, o’nta qisuvchi
vintning gaykasi (10) joylashtirilgan. Bu
teshikdan qo’zg’aluvchi jag’ning
asosini
tashkil qiluvchi to’rt burchak shaklidagi
kavak prizma (7) o’tgan. Qo’zg’aluvchi
jag’ning korpus teshigidan o’tuvchi vint (11)
to’xtatgich planka (6) bilan mahkamlangan.
Dastak tutqichini (5) u yoki bu tomonga
aylantirilishi natijasida vint (11) gaykaga
(10) buralib kirada. qo’zg’aluvchi jag’ va
qo’zg’almas jag’ (9)
ga yaqinlashib, ishlov
beriladigan detalni qisadi.
Qo’zg’almas jag’ giraning asosi bilan markaziy bolt vositasida birlashtirilgan bo’lib, u
bolt atrofida har ikki tomonga 60° dan kam bo’lmagan holatda burila oladi.
Burilmaydigan parallel jag’li giralar dastgoh ustiga o’zining asosi (6) bilan o’rnatiladi.
Uning xizmat muddatini uzaytirish maqsadida buriluvchi giralardagi kabi jag’lariga plastinka
(3) o’rnatiladi.
- 6 -
3-rasm. Burilmaydigan gira
Bu giraning ishlash tartibi ham xuddi
buriladigan giralar singari. Burilmaydigan
jag’larning (4) o’lchami 80 va 140 mm,
jag’larining kerilishi 95 va 180 mm.
Pnevmatik
giralar
jismoniy
kuch
ishlatmasdan detallarni
ishonchli ravishda
doimiy qisib turish imkonini beradi, uning
qisa olish vaqti 2-3 soniya, kuchlanish esa
300 N. Pnevmatik
giralar asosga boltalar
bilan biriktirilgan qo’zg’aluvchi qismdan
iborat.