|
Namangan muhandislik-pedagogika instituti yer usti transport tizimlari kafedrasi kasb-hunar kollejlari uchunBog'liq Чилангарлик ўқув услубий қўлланмаKontrol chiziqchalar. Rejalash chiziqlari zagotovkaga ishlov berish paytida o’chib
ketishi mumkin bo’lgan hollarda undan 5-10 mm narida kontrol chiziqchalar chizib olinadi.
Teshikka ishlov berishning to’g’riligini tekshirish uchun uning atrofida 2-8 mm ga katta radius
Rejalash chiziqlarini kernlash
Rejalash chiziqlarini saqlash uchun ular
kernlanadi. Kernlar bir me’yorda tushirili va
rejalash chizig’i ustida aniq yotishi kerak.
Buning uchun kernerning o’tkir uchini
chiziq ustiga qiyaroq (kernlovchiga nisbatan
qarshi tomonga bir oz og’dirib) qo’yib,
so’ngra vertikal vaziyatga keltiriladi va asta
bolg’a bilan uriladi. Kernlar iloji boricha
kam bo’lishiga intilish kerak, shunda aniqlik
oshadi. Detalga ishlov berish paytida
kernning yarmi qoladigan qilib qo’yim
olinadi.
To’g’ri qismlarda kernlar orasidagi masofa
20-50 mm (kichik son mayda detallar uchun,
katta son yirik detallar uchun), burchak va
egri joylarda esa 5-10 mm bo’ladi.
CHiziqlarning oxiri, ular kesishgan nuqtalar, o’tish joylari barcha hollarda ham kernlab
qo’yiladi.
Teshiklarning markazlari markazlovchi kerner bilan kernlanadi. Bunda kern chuqurroq
tushiriladi. Aylananing to’rt joyidan (o’qlar kesishgan joyidan) kernlash kifoya.
Ishlov berilgan detallarda kernlar faqat chiziqlarning oxiriga tushiriladi, ba’zan, toza
ishlov berilgan sirtlardagi chiziqlar kernlanmaydi, ularni yon yoqlariga davom ettirib, o’sha
joyda kernlanadi.
Rejalashda xavfsizlik texnikasi talablari va qoidalari
CHilangarlikda rejalash ishlari asosoan metallarga ishlov berish va mehnat faoliyati ular
bilan doimiy ravishda bog’liq bo’lganligi uchun, chilangar (talaba)ning belgilangan me’eriy
tartib qoidalarga rioya qilishi talab etiladi. Bunda rejalash ishlarini bajarishdan oldin chilangar
rejalash ob’ektiga ishlov berish turiga qarab maxsus kiyim kechaklar va ximoyalash asboblari
bilan ta’minlangan bo’lishi lozim. Jumladan keskir va o’tkir qilib charxlangann asboblar bilan
ishlashda qo’llar ximoya qo’lqoplari bilan ximoyalangan, tana esa, rejalash ob’ektidan
belgilangan uzoqlikda tutib turilishi lozim.
Elektr asboblaridan foydalanishda esa, ularning kopuslarini bununligini, ulash
simlarinig ximoya qatlamlari ochilib qolmaganligini tekshirish kerak.
|
| |
