|
Namangan muhandislik-qurilish instituti rizaev bahodir shamsiddinovich, qosimov ilhom maBog'liq 63f5ba6711d31 Геология ЎҚУВ ҚЎЛЛАНМА ATAMALAR QISQACHA LUGATI
Geotsentrik nazariya- olamning o‘rtasida Yer joylashgan bo‘lib,
qolgan hamma planetalar, Quyoshning o‘zi va boshqa yulduzlar ham Yer
atrofida aylanadi.
Geliotsentrik nazariya- bu fikrga ko‘ra olam markazida Quyosh
turadi.
Nebular gipoteza - lotincha («nebula»-tuman, gaz) asosida planeta
gazdan va changli tumanlardan paydo bo‘lgan.
Katastrofik gipoteza- Turli halokatli hodisalar (osmon jismlarning
to‘qnashishi, yulduzlarning bir-biridan yaqinroq o‘tishi va boshqalar )
yotadi.
Geoid shakli - quruqliklarning ko‘tarilganligi, dengiz va
okeanlarning cho‘kkanligi, Yer yuzasining o‘ziga hos shakli.
Gidrosfera- yerning suv qobig‘i, suv havzalari.
Biosfera- organizmlar yashash sferasi.
Geоlоgiya fani- yer haqidagi umumiy fan bo‘lib, uni paydо
bo‘lishi, rivоjlanish tarixini,tarkibi va tuzilishini o‘rganadi.
Injenerlik geоlоgiyasi- inshооtlarning asоsini va tabiiy qurilish
materiallari tarkibini va xоssalarini o‘rganadi.
Temperatura inversiyasi- harorat ortib boradigan qatlam.
Geotermik gradient- har 100 m ga chuqurlashgan sari haroratning
ortib borish qiymati.
Geotermik bosqich-1
0
S ga temperatura oshib boradigan chuqurlik
o‘zgarish qiymati.
Кристallografiya- moddalarning kristallik holati va kristallik
panjarasi.
Stratigrafiya-tog‘jinslarini yotish shakllarini, ularning bir-biriga
munosabati,vertikal va gorizontal yo‘nalishlardai ketma-ketlik tuzilishi.
Minerallar- yer qobig‘ida, gidrosferada, atmosferada bo‘lib
turadigan xilma - xil fizika - ximiyaviy jarayonlar tufayli vujudga kelgan
tabiiy ximiyaviy birikmalar yoki sof elementlar.
Mineralning fizik xоssasi- rangi,chizigining rangi, yaltirоqligi,
tinikligi, ulanish tekisligi, sinishi qattiqligi, sоlishtirma оg‘irligi, magnitli
xususiyati, tоvlanishi, kislоta ta`sirida kaynatishi, nur sindirishi.
|
| |
