• Jami aylanma ishlab chiqarish fondlari 100,0 100,0 100,0
  • 1-bosqich - pul-tovar (P-Т); 2-bosqich - ishlab chiqarish (i/ch); 3-bosqich
  • Aylanma mablag’larning tarmoqlar bo’yicha taqsimlanishi




    Download 4,58 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet42/175
    Sana22.05.2024
    Hajmi4,58 Mb.
    #250503
    1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   175
    Bog'liq
    Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh

    Aylanma mablag’larning tarmoqlar bo’yicha taqsimlanishi 
     
    Aylanma fondlarning 
    guruh va elementlari 
    Sano-
    at 
    Qora 
    metallur-
    giya 
    Mashi-
    na-
    sozlik 
    Ener-
    geti-
    ka 
    Yengil 
    sanoat 
    Oziq-
    ovqat 
    sanoati 
    1. Ishlab chiqarish 
    zahiralari - jami 
    70,2 
    65,0 
    55,3 
    98,3 
    90,0 
    78,8 
    J u m l a d a n : 
    Хom ashyo va asosiy 
    materiallar, yarim 
    tayyor mahsulotlar 
    46,2 
    23,8 
    37,5 

    76,7 
    52,2 
    Yordamchi materiallar 
    6,6 
    11,0 
    2,3 
    24,1 
    5,7 
    6,1 
    Yoqilg’i 
    1,7 
    2,0 
    0,7 
    37,4 
    0,5 
    1,6 


    71 
    Тa’mirlash uchun 
    ehtiyot qismlar 
    3,9 
    11,0 
    2,0 
    23,0 
    1,7 
    2,0 
    Qadoqlash va o’rov 
    materiallari 
    3,0 
    0,5 
    0,6 
    0,3 
    1,2 
    11,3 
    Jihozlarlar, xo’jalik 
    asboblari va qimmat 
    bo’lmagan, tez 
    eskiruvchi boshqa 
    buyumlar 
    9,8 
    16,7 
    12,2 
    19,5 
    3,2 
    5,6 
    2. Тugallanmagan 
    ishlab chiqarish va 
    yarim tayyor 
    mahsulotlar 
    24,0 
    18,3 
    42,2 
    0,5 
    9,8 
    19,5 
    3. Kelgusi davr 
    xarajatlari va boshqa 
    mehnat predmetlari 
    5,8 
    16,7 
    2,5 
    1,2 
    0,2 
    1,7 
    Jami aylanma ishlab 
    chiqarish fondlari 
     
    100,0 
     
    100,0 
     
    100,0 
     
    100,0 
     
    100,0 
     
    100,0 
    4.2. Aylanma fondlarning aylanish bosqichlari 
    Aylanma mablag’larning to’liq aylanishi uch bosqichdan iborat bo’lib, bu 
    jarayonda mahsulot ishlab chiqariladi va sotiladi. 
    Birinchi bosqichda
    aylanma mablag’lar pul shaklidan moddiy boyliklarning 
    ishlab chiqarish zahiralariga aylanadi, ya’ni “pul – tovar” (P-Т) munosabatlari ro’y 
    beradi. 
    Ikkinchi bosqich
    ishlab chiqarish, yani mahsulotni tayyorlash jarayonini o’z 
    ichiga oladi. Bu bosqichda aylanma mablag’lar va birinchi o’rinda aylanma fodlar 
    tugallanmagan ishlab chiqarish va yarim tayyor mahsulotlar holiga keltirilib, tovar 
    shaklini oladi (Т). 


    72 
    Uchinchi bosqich
    da aylanma mablag’lar tovar mahsuloti shaklida muomalaga 
    kiritilib, sotiladi va yana pul shaklini oladi (Т

    -P

    ). 
    Shu tariqa aylanma mablag’lar barcha bosqichlardan o’tib, to’liq aylanishni 
    amalga oshirishini quyidagi tarzda aks ettirish mumkin: 
    1-bosqich
    - pul-tovar (P-Т); 
    2-bosqich
    - ishlab chiqarish (i/ch); 
    3-bosqich
    - tovar-pul (Т

    -P’). 
    Shuni qayd qilib o’tish muhimki, korxonaning aylanma mablag’lari bir 
    vaqtning o’zida uchala bosqichda ham pul mablag’lari, ishlab chiqarish zahiralari, 
    tugallanmagan ishlab chiqarish, yarim tayyor va tayyor mahsulotlar ko’rinishida 
    mavjud bo’lishi mumkin. Korxonaning aylanma mablag’lari harakati ma’lum bir 
    iqtisodiy qonunlar asosida ishlashi hamda ulardan ishlab chiqarish va takror ishlab 
    chiqarishning barcha bosqichlarida oqilona foydalanishni ko’zda tutishi ham muhim 
    ahamiyat kasb etadi. Bu qonunlardan va aylanma mablag’lardan foydalanish 
    qoidalaridan chetga chiqish aylanma mablag’larning yetishmasligiga yoki 
    samaradorlikning pasayishiga olib kelishi mumkin. 

    Download 4,58 Mb.
    1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   175




    Download 4,58 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Aylanma mablag’larning tarmoqlar bo’yicha taqsimlanishi

    Download 4,58 Mb.
    Pdf ko'rish