• 3- ma’ruza Mavzu: Quduqlarni ishlatishga tayerlash Reja: 3.1.Maxsuldor qatlamni ochish usullari. 3.2.Quduq tubi jixozlari.
  • 3.1.Maxsuldor qatlamni ochish usullari
  • Neft va gaz qazib olish texnologiyasi va texnikasi fanidan




    Download 5.78 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet7/43
    Sana27.02.2023
    Hajmi5.78 Mb.
    #43606
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   43
    Bog'liq
    Neft va gaz qazib olish texnologiyasi va texnikasi fanidan
    73-26-PB
    Nazorat savollari:
    1. 
    Uyumga ta’sir etish usullarini ayting?
    2. 
    Chegara ortki qismidan suv haydash deganda nimni tushunasi?
    3. 
    Chegara ortki qismdan suv haydash usuli kanday uyumlarda
    qo’llaniladi?
    4. 
    Uyumni sun’iy «kesish» usulida suv haydashni tushuntirib bering?


    5. 
    Chegara ichki qismidan suv haydash deganda nimani tushunasiz?
    6. 
    Uyum markazidan suv haydash usulini tushuntiring?
    7. 
    Uyumdan kazib olingan 1 tonna neft o’rniga qancha suv haydash
    samarali hisoblanadi va nima uchun?
    8. 
    Xaydalayotgan suvning yo’kotilish miqdori nechaga teng?
    9. 
    Qatlamga gaz yoki havo xaydab ishlatish kanday holatlarda
    qo’llaniladi?
    10.Quduqka kanday bosim va qancha miqdorda gaz xaydalsa maromida
    haydash hisoblanadi?
    3- ma’ruza
    Mavzu: Quduqlarni ishlatishga tayerlash
    Reja:
    3.1.Maxsuldor qatlamni ochish usullari.
    3.2.Quduq tubi jixozlari.
    3.3.Fil’tirlarning tuzilishi.
    3.4.Quduqda quvurlarni teshish
    3.5.Quduqni o’zlashtirish va suyuqlik oqimini hosil kilish usullari

    3.1.Maxsuldor qatlamni ochish usullari
    Neft qudug’ini kazishning ma’sulyatli boskichlaridan biri bu
    tugallash ishlari bo’lib, unga quyidagilar kiradi: maxsuldor qatlamni ochish;
    mustahkamlovchi quvurlar tizmasini teshish va semonlash, quduq tubini
    jixozlash va neft oqimini hosil kilish. Bu ishlarning qanchalik to’g’ri olib
    borilganligi quduqni o’zlashtirish davrida va ishlatish davomida bilinadi.
    Neft qatlamini ochishda neft va gazning quduq tomon tabiiy
    sizuvchanligini saklab kolish va avariyasiz ishlashini ta’minlash uchun
    ochish texnologiyasini to’g’ri tanlash lozim.
    Maxsuldor qatlamni ochish, suyuqlik oqimini hosil kilish va
    quduqda o’zlashtirish ishlarini olib borish vaktidagi kungilsiz xodisa
    (ochiq favvoralanish, suv paydo bo’lishi) larning yuz berishi nazariy va
    amaliy koidalarga rioya kilmaslikdandir.
    Maxsuldor qatlamni ochish usuli qatlam bosimi, qatlamning neft bilan
    tuyinganligi va boshqa kattaliklarga qarab xar-xil bo’lishi mumkin va
    ularning xar – biri quyidagi talablarga javob berishi kerak:
    -yuqori bosimli qatlamni ochishda ochiq favvoralanishga yo’l
    kuymaslik;
    -qatlamni ochish vaktida quduq tubi tog’ jinslarining tabiiy
    o’tkazuvchanligini saklab kolish, o’tkazuvchanligi yomon bo’lsa, uni
    yaxshilash choralarini qo’llash.
    -maxsuldor qatlamni shunday ochish kerakki uzok vakt quduq
    maxsuloti suvlanmasdan ishlashi kerak;
    Maxsuldor qatlamni ochish uchun shunday yuvuvchi suyuqlikdan
    foydalanish kerakki, u maxsuldor qatlamning o’tkazuvchanligini
    yomonlashtirmaydigan va qatlam bosimiga teskari bosim hosil
    kilaoladigan bo’lishi kerak. YUvuvchi suyuqlik barqaror bo’lishi kerak, u
    maxsuldor qatlamning o’tkazuvchanligini yomonlashtirmaydigan va qatlam
    bosimiga teskari bosim hosilkilaoladigan bo’lishi kerak. YUvuvchi
    suyuqlik barqaror bo’lishi kerak, yani vakt o’tishi bilan o’zining sifatini
    o’zgartirmasligi lozim, chunki qatlam ochilgandan keyin tizmani
    tushirgincha ancha vakt o’tadi.
    Neft va gaz quduqlarini muvofakiyatli o’zlashtirish uchun


     maxsuldor qatlamning sifatli ochilishi katta ahamiyatga ega. Ilmiy, amaliy
    va laboratoriya tekshirishlari shuni ko’rsatadiki maxsuldor qatlamni ochish
    vaktida suv asosida tayerlangan yuvuvchi suyuqlikdan foydalanish tabiiy
    g’ovak muxit o’tkazuvchanligini yoonlashtiradi. Laboratoriya sharoitida
    tabiiy va suniy namunalardan foydalanib tekshirilganda g’ovak muxit
    o’tkazuvchanligi 15-60% gacha yomonlashishi aniklangan. Maxsuldor
    qatlamni ochishda yuvuvchi suyuqlik quyidagi talablarga javob berishi
    kerak:
    1. Qatlamga singib kam miqdorda fil’tratlar hosil kilishi yoki
    umuman hosil kilmasligi kerak.
    2. Hosil bo’lgan filtrat va qattiq zarrachalarni er yuzasiga
    chiqarishni oson bo’lishini ta’minlash.
    3. Iloji boricha g’ovak muxit o’tkazuvchanligini yomonlashtiruvchi
    eritmalarni kullanilishiga yo’l ko’ymaslik.

    Download 5.78 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   43




    Download 5.78 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Neft va gaz qazib olish texnologiyasi va texnikasi fanidan

    Download 5.78 Mb.
    Pdf ko'rish