|
Buyruqlarning formatlari va xillariBog'liq Nigmatov X Buyruqlarning formatlari va xillari
. Buyruq –
amal kodi, ushbu amalda
qatnashayotgan operanda yoki operandalar qayerdan olinishi va natija qayerga
yozilishi kerakligi haqidagi axborotlardan
iborat bo‘ladi [3,10,18]. 1.16-rasmda
buyruqlar to‘plami sathiga oid buyruqlar formatlarining bir nechta xillari keltirilgan.
1.16-rasm. Buyruqlar formatlarining to‘rtta xili.
a
) adressiz buyruq;
b
) bir adresli buyruq;
v
) ikki adresli buyruq;
g
) uch adresli buyruq.
Buyruqlarda amal kodi - har doim bo‘ladi, ammo adreslar esa buyruqlarda
bo‘lmasligi ham mumkin. Bunday buyruqlar adressiz buyruqlar deb ataladi. Qolgan
xil buyruqlarda esa bitta, ikkita yoki uchtagacha adreslar ishtirok etishi mumkin.
MOVE R1, 4
– bir adresli buyruq;
ADD R1, R2
– ikki adresli buyruq.
Buyruqlarning xillari:
1. Ma’lumotlarni ko‘chirib yozish buyruqlari –
LOAD, STORE, MOVE
(1.3-
jadval).
36
2. Ikkita operandalar ustida amallar bajarish buyruqlari -
ADD, SUB, AND, OR
(1.4-jadval).
3. Bitta operanda ustida amallar bajarish buyruqlari -
INC, DEC, NOT, RL
.
4. Taqqoslash va shartli o‘tish buyruqlari -
CMP
.
5. Dastur osti dasturlarini (rus tilida – podprogramma) chaqirish buyruqlari -
CALL
(1.5-jadval).
6. Sikllarni boshqarish buyruqlari.
7. Ma’lumotlarni kiritish-chiqarish buyruqlari
– IN, OUT
.
1.3-jadval. Pentium 4 protsessorining ko‘chirib yozish buyruqlari.
Adreslash. Boshqarish oqimi va uzilishlar.
Ko‘pgina buyruqlar joylashgan
o‘rinlari ko‘rsatilishi kerak bo‘lgan
operandalar
bilan ishlaydi. Operandaning
joylashgan o‘rnini ko‘rsatish
adreslash
deb ataladi. Adreslashning quyidagi xillari
yoki rejimlari (1.6-rasm) mavjud:
1.Bevosita adreslash rejimi.
2.To‘g‘ridan-to‘g‘ri adreslash rejimi.
3.Registrlar yordamida adreslash rejimi.
4.Registrlar yordamida bilvosita adreslash rejimi.
5.Indeksli adreslash rejimi.
6.Nisbiy indeksli adreslash rejimi.
7.Stekli adreslash rejimi.
1.4-jadval. Pentium 4 protsessorining arifmetik buyruqlari.
37
1.5-jadval. Pentium 4 protsessorining boshqarishni uzatish buyruqlari.
1.6-jadval. Adreslash rejimlarini taqqoslash.
38
Dasturni ishlashi davomida undagi buyruqlarning bajarilish ketma-ketligi
-
boshqarish oqimi
deb ataladi. O‘tishlar va dastur osti dasturlarini chaqirishlar
bo‘lmasa, buyruqlar xotiraning
ketma-ket yacheykalaridan
chaqirib olinib
bajariladilar. Quyidagi misolda Pentium 4 assemblerida I
2
+J
2
+K
2
ifodani hisoblash
dasturi keltirilgan. Undagi buyruqlar xotiraning ketma-ket yacheykalaridan chaqirib
olinib bajariladi.
Ushbu misollarda esa shartli o‘tish va dastur osti dasturlarini chaqirish
operatorlariga ega dasturlar keltirilgan.
39
Agar asosiy dasturni ishlashi davomida boshqa bir dastur, ya’ni dastur osti
dasturi chaqiriladigan bo‘lsa –
uzilish
(rus tilida – prerыvanie) sodir bo‘ladi. Bunda
asosiy dasturning buyruqlarini xotiradan ketma-ket chaqirish to‘xtatilib, yangi ishga
tushirilgan dasturni –
dastur osti dasturini
(rus tilida – podprogramma) bajarish
yo‘lga qo‘yiladi (1.17-rasm). Dastur osti dasturi ishlab bo‘lgandan so‘ng esa, asosiy
40
dasturga qaytiladi va avvalgi ketma-ketlik to‘xtatilgan joyidan boshlab bajarilishi
yo‘lga quyiladi.
1.17-rasm. Asosiy dasturni ishlashi:
a
) uzilishlarsiz;
b
) uzilishlar bilan.
|
| |
