36
2. Ikkita operandalar ustida amallar bajarish buyruqlari -
ADD, SUB, AND, OR
(1.4-jadval).
3. Bitta operanda ustida amallar bajarish buyruqlari -
INC, DEC, NOT, RL.
4. Taqqoslash va shartli o‘tish buyruqlari -
CMP.
5. Dastur osti dasturlarini (rus tilida – podprogramma) chaqirish buyruqlari -
CALL (1.5-jadval).
6. Sikllarni boshqarish buyruqlari.
7. Ma’lumotlarni kiritish-chiqarish buyruqlari
– IN, OUT.
1.3-jadval. Pentium 4 protsessorining ko‘chirib yozish buyruqlari.
Adreslash. Boshqarish oqimi va uzilishlar. Ko‘pgina
buyruqlar joylashgan
o‘rinlari ko‘rsatilishi kerak bo‘lgan
operandalar bilan ishlaydi. Operandaning
joylashgan o‘rnini ko‘rsatish
adreslash deb ataladi. Adreslashning quyidagi xillari
yoki rejimlari (1.6-rasm) mavjud:
1.Bevosita adreslash rejimi.
2.To‘g‘ridan-to‘g‘ri adreslash rejimi.
3.Registrlar yordamida adreslash rejimi.
4.Registrlar yordamida bilvosita adreslash rejimi.
5.Indeksli adreslash rejimi.
6.Nisbiy indeksli adreslash rejimi.
7.Stekli adreslash rejimi.
1.4-jadval. Pentium 4 protsessorining arifmetik buyruqlari.
38
Dasturni ishlashi davomida undagi buyruqlarning bajarilish ketma-ketligi
-
boshqarish oqimi deb ataladi. O‘tishlar va dastur osti
dasturlarini chaqirishlar
bo‘lmasa, buyruqlar xotiraning
ketma-ket yacheykalaridan chaqirib olinib
bajariladilar. Quyidagi misolda Pentium 4 assemblerida I
2
+J
2
+K
2
ifodani hisoblash
dasturi keltirilgan. Undagi buyruqlar xotiraning ketma-ket yacheykalaridan chaqirib
olinib bajariladi.
Ushbu misollarda esa shartli o‘tish va dastur osti dasturlarini chaqirish
operatorlariga ega dasturlar keltirilgan.
39
Agar asosiy dasturni ishlashi davomida boshqa bir dastur, ya’ni
dastur osti
dasturi chaqiriladigan bo‘lsa –
uzilish (rus tilida – prerыvanie) sodir bo‘ladi. Bunda
asosiy dasturning buyruqlarini xotiradan ketma-ket chaqirish to‘xtatilib, yangi ishga
tushirilgan dasturni –
dastur osti dasturini (rus tilida – podprogramma) bajarish
yo‘lga qo‘yiladi (1.17-rasm). Dastur osti dasturi ishlab bo‘lgandan so‘ng esa, asosiy
40
dasturga qaytiladi va avvalgi ketma-ketlik to‘xtatilgan
joyidan boshlab bajarilishi
yo‘lga quyiladi.
1.17-rasm. Asosiy dasturni ishlashi:
a) uzilishlarsiz;
b) uzilishlar bilan.