|
O. F. Teshabayeva dots V. b. PhD. Z. N. Urunova 2024 yilBog'liq zaaaaayyyMavzuning dolzarbligi:
Jahon Sog’liqni Saqlash Tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra,
2024 yilga borib zaif eshituvchi odamlar soni 30 % ko‘proqqa ko‘payishi kutilmoqda.
Shu bilan birga, aholining taxminan 2 % ikki tomonlama eshitish qobiliyatini sezilarli
darajada yo‘qotadi va og‘zaki nutqni 3 metrdan kamroq masofada idrok qiladi va 4%
gacha 3 metrdan ortiq masofada eshitish qobiliyati zaif eshitadi yoki bir tomonlama
eshitish qobiliyatini yo‘qotish kasalliklaridan aziyat chekadi. Eshitish qobiliyatini
yo‘qotish kabi holatning ijtimoiy-psixologik xususiyatini hisobga olganda, ushbu
muammo, shubhasiz, bolalikda alohida ahamiyatga ega ekanligini ko‘rsatadi.
Mahalliy va ko‘plab xorijiy otorinolaringologlar turli xil eshitish qobiliyatini
buzilishlarining tarqalishi va tabiatining bolalar yoshiga aniq bog‘liqligiga e’tibor
berishadi. Kasalliklar tarixini tahlil qilish kasal bolalarning ko‘pchiligida eshitish
organi hayotning dastlabki ikki yilida, ya’ni nutqning rivojlanishidan oldin yoki
uning shakllanishi davrida buzilishini aniqlashga imkon berdi.
“Ta’lim va ma’rifat- tinchlik va bunyodkorlik sari yo’l” mavzusi 43-sessiya kun
tartibining asosiy g’oyasi etib belgilangani chuqur ramziy ma’noga ega. Bu g’oya
“Beshikdan to qabrgacha ilm izla” degan mashxur hadisga hamohangdir. Chindan
ham ilm izlash va uni o’rganish bu juda maroqli ish.
Dunyo aholisining atigi 0,1 % karlikning shunday og‘ir shakllaridan aziyat
chekadiki, bularning oldida eshitish protezlari va boshqa surdo-texnik vositalar
deyarli foydasiz.So‘nggi yillarda eshitish qobiliyati buzilgan bemorlar sonining
ko‘payishi juda ko’p kuzatilmoqda. O’zbekiston u 12 milliondan oshadi. Bolalar va
o‘smirlar kontingenti bilan bog‘liq vaziyat juda ko’p tashvishlantiradi, chunki ular
orasida eshitish qobiliyatini yo‘qotish va karlikdan aziyat chekadiganlar soni 600
mingdan oshmoqda. Ayni paytda 600 mingga yaqin eshitish qobiliyati zaif
bolalardan 150 mingga yaqini ro‘yxatga olingan. Ushbu patologiyaga ega bo‘lgan
bolalarning taxminiy soni va hisoblangan soni o‘rtasidagi bunday katta farq ularni
ro‘yxatga olish bemorlarning ixtisoslashtirilgan xonalarga murojaatiga ko‘ra
amalga oshirilishi bilan izohlanadi.
|
| |
