1.2 Eshitishda nuqsoni bo’lgan bolalar
maktabida boshlang'ich sinflarda matematik darslar tizim
"Eshitishda nuqsoni bo’lgan bolalar" uchun maktabda boshlang'ich sinflarda
matematik darslar tizimini tuzishda quyidagi qadamlar o'rnini oladi:
1. Tahlil va Tayyorlash: O'quvchilar ma'lumotlari tahlil qilinadi va ularning
matematikda eshitishga qiziqishlarini aniqlash uchun diagnostik sinovlar
o'tkaziladi. Shuningdek, matematikning asosiy tushunchalari va qoidalari
o'rgatiladi.2. Individual Yondashuv: Har bir o'quvchi uchun shaxsiy yondashuv
dasturi tayyorlanadi, ularning zarur bo'lgan tushunchalarni tushuntirish va
o'zlashtirish uchun imkoniyatlar yaratiladi.3. Guruh Ishlar va Ko'rsatkichlar:
O'quvchilar guruh ishlari orqali bir-birlari bilan hamkorlik qilishni o'rganishadi.
Masalan, jadval, diagramma yaratish, va matematik muammolarni jama qilish.4.
Amaliy Mashqlar va O'yinlar: O'quvchilar matematik darslarida ko'p mashg'ulotlar
va o'yinlar orqali o'rganishga imkoniyat beriladi. Bu usul o'quvchilarning e'tiborini
jalb etish va matematikni ehtiyot qilmaslikka yordam beradi.5. Tekshirish va
Baholash: Dars jarayonida o'quvchilarning rivojlantirilgan bo'lganini tekshirish va
baholash uchun amaliy mashqlar va sinovlar o'tkaziladi.6. Mavzu Eslatmalari: Har
bir darsdan oldin va keyin, mavzu eslatmalari o'tkaziladi. Bu eslatmalar
o'quvchilarga darsning maqsadini va kelgusidagi qadamni ko'rsatadi.7. Ota-Ona va
O'qituvchilar Bilan Hamkorlik: O'quvchilarning ota-ona va o'qituvchilar bilan
hamkorlik qilishlari, matematik darslarida muvaffaqiyatga yetishishlarini
ta'minlaydi.Bu tizim boshlang'ich sinflarda matematikni o'rganish jarayonini
samarali va o'quvchilarning rivojlantirilganini ta'minlashga qaratilgan. Shuningdek,
har bir o'quvchi o'zining uning eng yaxshi shakllanishiga moslashtirilgan shaxsiy
yondashuvni oldini olishga imkoniyat beriladi.O‘quv fani o‘qitilishi bo‘yicha
uslubiy ko‘rsatmalar:
O‘quv fan dasturi eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar maxsus ta’lim muassasalarida
matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursining umumiy masalalari, ya’ni
fanning predmeti, maqsad va vazifalari, o‘qitishning umumiy va maxsus didaktik
tamoyillari, ta’limni tashkil etish shakllari va ta’limni rejalashtirish, vosita va
metodlari, shuningdek, eshitishida nuqsoni bo‘lgan
10
bolalarga matematikani o‘qitish jarayonida korrektsion-pedagogik ishlarni olib
borish xususiyatlari hamda matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursining
xususiy masalalari kabi masalalarini qamraydi.
Fanni o‘qitishdan maqsad: Matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursini
o‘qitishdan maqsad- talabalarda eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalarga maxsus
ta’lim muassasalarida matematika o‘qitishning umumiy va xususiy masalalari
haqidagi bilim, ko‘nikma va malakalarini shakllantirish hamda rivojlantirishdan
iborat.
Fanning vazifasi: Matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursi
Defektologiya fakulteti talabalarini kar va zaif eshituvchi bolalar maktablarining
boshlang‘ich sinflarda matematika o‘qitishni amalga oshirish uchun tayyorlashga
mo‘ljallangan.Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar maktablarida matematika fan
sifatida o‘qishning barcha yillarida o‘rganilishi munosabati bilan mazkur kursni
har bir defektolog o‘quv va o‘qishdan tashqari ishlarda uni olib borish uchun
bilishi shart. Talabalarni «Matematika o‘qitish maxsus metodikasi» bo‘limlari
yuzasidan defektolog uchun zarur bo‘lgan nazariy va uslubiy bilimlar bilan
qurollantirish.
Dastur ikki bo‘limdan iborat:
I bo‘lim. Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar maktablarida matematika
o‘qitish maxsus metodikasi
II bo‘lim. Matematika asoslari va yordamchi maktabida matematika o‘qitish
maxsus metodikasi
I bo‘lim quyidagilarni o‘z ichiga oladi: Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar
maktablarida matematika fan sifatida o‘qishning barcha yillarida o‘rganilishi
munosabati bilan mazkur kursni har bir defektolog o‘quv va o‘qishdan tashqari
ishlarda uni olib borish uchun bilishi.
II bo‘lim quyidagilarni o‘z ichiga oladi. Matematika asoslari va yordamchi mexnat
ta’limi maktabda matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursining maqsadi –
defektolog talabalarga matematika asoslarini o‘rgatish, qaysiki, bu bilimlar ularga
matematika o‘qitish metodikasini ancha ongli o‘zlashtirishga ko‘maklashadi;
yordamchi mexnat ta’limi maktab o‘quvchilarining matematik tasavvurlarini
11
tarkib toptirish xususiyatlarini ochib berish, aqli zaif bolalarning matematik bilim,
ko‘nikma va malakalarni egallashdagi qiyinchiliklarni ko‘rsatish va bu
qiyinchiliklarni bartaraf qilish yo‘llarini topishga yordam berishdan iborat.
bolalarga matematikani o‘qitish jarayonida korrektsion-pedagogik ishlarni olib
borish xususiyatlari hamda matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursining
xususiy masalalari kabi masalalarini qamraydi.
Fanni o‘qitishdan maqsad: Matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursini
o‘qitishdan maqsad- talabalarda eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalarga maxsus
ta’lim muassasalarida matematika o‘qitishning umumiy va xususiy masalalari
haqidagi bilim, ko‘nikma va malakalarini shakllantirish hamda rivojlantirishdan
iborat. Fanning vazifasi: Matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursi
Defektologiya fakulteti talabalarini kar va zaif eshituvchi bolalar maktablarining
boshlang‘ich sinflarda matematika o‘qitishni amalga oshirish uchun tayyorlashga
mo‘ljallangan.Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar maktablarida matematika fan
sifatida o‘qishning barcha yillarida o‘rganilishi munosabati bilan mazkur kursni
har bir defektolog o‘quv va o‘qishdan tashqari ishlarda uni olib borish uchun
bilishi shart. Talabalarni «Matematika o‘qitish maxsus metodikasi» bo‘limlari
yuzasidan defektolog uchun zarur bo‘lgan nazariy va uslubiy bilimlar bilan
qurollantirish.
Dastur ikki bo‘limdan iborat:
I bo‘lim. Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar maktablarida matematika o‘qitish
maxsus metodikasi
II bo‘lim. Matematika asoslari va yordamchi maktabida matematika o‘qitish
maxsus metodikasi
I bo‘lim quyidagilarni o‘z ichiga oladi: Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar
maktablarida matematika fan sifatida o‘qishning barcha yillarida o‘rganilishi
munosabati bilan mazkur kursni har bir defektolog o‘quv va o‘qishdan tashqari
ishlarda uni olib borish uchun bilishi.
II bo‘lim quyidagilarni o‘z ichiga oladi. Matematika asoslari va yordamchi mexnat
ta’limi maktabda matematika o‘qitish maxsus metodikasi kursining maqsadi –
defektolog talabalarga matematika asoslarini o‘rgatish, qaysiki, bu bilimlar ularga
12
matematika o‘qitish metodikasini ancha ongli o‘zlashtirishga ko‘maklashadi;
yordamchi mexnat ta’limi maktab o‘quvchilarining matemati tasavvurlarini tarkib
toptirish xususiyatlarini ochib berish, zaif eshituvchi bolalarning matematik bilim,
ko‘nikma va malakalarni egallashdagi qiyinchiliklarni ko‘rsatish va bu qiyinchiliklarni
bartaraf qilish yo‘llarini topishga yordam berishdan iborat.
|