35
metodik qo‘llanma
5-sinf darsligi bo‘yicha
ko‘rsatilgan mexanik uzatmalarning nomi va vazifalarini tav siflab
beradi. To‘g‘ri javob bergan o‘quvchilar baholanadi.
Daftarga yozib oling!
Mashina o‘z vazifasini bajara olishi uchun
ishchi (ijrochi) organi
bo‘ladi. Uning tuzilishi mashinaning vazifasiga va ishlash sharoitiga
bog‘liqdir. Masalan, ventilatorning ishchi organi — parragi, ekska
va torning ishchi organi — kovsh, avtomobilning ishchi organi —
g‘ildiraklari hisoblanadi.
Mashinalarda ko‘proq mexanik uzatmalardan, ya’ni tasmali, zan
jirli, tishli, chervyakli, friksion va reykali uzatmalardan foydalani ladi
(1rasm).
1-rasm. Mexanik uzatmalar turlari.
Mustaqil ish.
O‘quvchilar mavzuda keltirilgan mexanik uzatma turlarini o‘rganib
chiqadi va quyidagi jadvalni to‘ldiradi.
O‘zingizni sinab ko‘ring
T/r