81
Toshkentda 2300 ga yaqin katolik istiqomat qilgan. O‘sha vaqtda rim katoliklari
jamoalariga Yustin Pranaytis rahbarlik qilgan. Toshkentda birinchi katolik
cherkovi 1917 yilda qurib bitkazilgan. Hozirgi vaqtda bu bino tarixiy obida sifatida
qayta ta’mirlandi.
Keyingi o‘n yillikda mahalliy koreys millatiga mansub shaxslar orasida
protestantizm yo‘nalishiga qiziqish ortdi. Bunga, bir tomondan koreyslarning o‘z
qarindosh-urug‘lari bilan diydor ko‘rishish va boshqa maqsadlarda Janubiy
Koreya, AQSh va boshqa rivojlangan davlatlarga borib kelishi omil bo‘ldi. Xorijda
ular ma’lum bir diniy oqim ta’siriga tushib, O‘zbekistondagi yaqinlariga ham
mazkur oqim ta’limotlarini targ‘ib qila boshladi. Shuningdek, Janubiy Koreya va
AQSh lik koreys millatiga mansub kishilar ham katta moddiy mablag‘ga ega
bo‘lgan protestantizm yo‘nalishi markazlari hisobig mahalliy koreys millati
vakillari orasida missionerlik faoliyatini olib bormoqda.
O‘zbekistondagi
koreys
protestant
cherkovlarining
deyarli
barchasini
pyatidesyaniklik yo‘nalishidagilar tashkil etadi. Ibodat tarzlari protestantizmdagi
yo‘nalishlarda bajariladigan amallar kabidir. O‘zbekistonda faoliyat ko‘rsatayotgan
To‘liq Injil xristianlarining (pyatidesyatniklik) ilk jamoalari XX asr 20-yillari
oxirida Toshkent shahrida tuzildi.Yevangelchi-lyuteranlar O‘zbekiston hududida
1877 yilda buyon faoliyat yuritib, 1884 yildan ibodatlarini rasman amalga oshirib
kelgan. 1890 yilda me’mor A.L.Benua rahbarligida boshlangan cherkov qurilishi
1896 yilning dekabr oyiga kelib nihoyalandi.
O‘zbekistonda yana bir cherkov – Novoapostollik cherkovi bo‘lib, u xristian
dinining protestantlik yo‘nalishiga mansub oqimdir. Novoapostol cherkovi
O‘zbekistondagi faoliyatini 1992 yildan boshlab, Toshkent, Samarqand, Buxoro va
Navoiy shaharlarida ro‘yhatdan o‘tgan. O‘zbekistondagi Novoapostol cherkovlari
Berlin Brandenburg okrugi tasarrufidadir. Uning apostol-prezidenti – Fris Shreder.
O‘zbekistonda “Iegova shohidlari” protestant yo‘nalishidagi diniy tashkilot ham
faoliyat yuritmoqda. Mazkur diniy sektaga 1870 yilda amerikalik ishbilarmon
Ch.T.Rassel asos solgan. Sektaning markazi Bruklin shahrida joylashgan va 15
a’zodan iborat bo‘lgan “Rahbar korporatsiya” ga bo‘ysunadi.
Ayrim manbalar O‘rta Osiyoda Iegova shohidlarining XX asrning 40-yillarida
paydo bo‘lgani haqida ma’lumot beradi. O‘sha davrda ular o‘zlarini
“kanalistlar”
deb atab kelgan.
