184
Konstitutsiyaviy tuzumni zo‘rlik bilan o‘zgartirishni maqsad qilib qo‘yuvchi,
respublikaning
suvereniteti,
yaxlitligi
va
xavfsizligiga,
fuqarolarning
Konstitutsiyaviy huquq va erkinliklariga qarshi chiquvchi, urushni, ijtimoiy, milliy,
irqiy va diniy adovatni targ‘ib qiluvchi, shuningdek, harbiylashtirilgan
birlashmalarning, milliy va diniy ruhdagi siyosiy partiyalarning hamda jamoat
birlashmalarning tuzilishi va faoliyati taqiqlanadi.
Maxfiy jamiyatlar va uyushmalar tuzilishi taqiqlanadi.
Dinga bo‘lgan munosabatdagi muhim jihatlardan biri missionerlik va
prozelitizmdir. Missionerlik (da’vatchilik) “qayta qurish” yillari va o‘tgan asrning
90-yillari boshida avj olgan edi. Bir tomondan, xorijiy Sharq mamlakatlaridan
kelgan islom da’vatchilari faoliyati, vahhobiylik oqimi tarafdorlari faollashgan
bo‘lsa, ikkinchi tomondan, boshqa dinlarning da’vatchilari ham mahalliy aholining
turli qatlamlari orasida tashviqot ishlarini kuchaytirgan edi. Bu tashviqotchi –
da’vatchilarning har biri o‘z dinni haq din emas, deyish orqali tarafdor qidiradi.
Ikkinchidan, xorijdan kelgan musulmon da’vatchilari bizning an’anaviy dindorlik
rasm-rusumlar, milliy odatlarni nazar-pisand qilmasdan, o‘zlarida shakllangan
odatlar, mazhablarni o‘rnatishga intilardi. Ular nazarida, Markaziy Osiyoda sho‘ro
zamonida yoppasiga hamma “dahriy”, “kofir” bo‘lib ketgan emish. Holbuki, xalq
o‘sha dahriylik mafkurasi hukm surgan sharoitda ham o‘z imon-e’tiqodini saqlab
qolgan, ajdodlari an’analarini saqlab kelmoqda edi. Shu bois bunday “da’vatchilik”
harakati aholining haqli noroziligiga uchradi va tezda yo‘qotildi.
Shularni hisobga olgan holda zikr etilgan Qonunning 5-moddasida bunday deb
yoziladi: “Bir diniy konfessiyadagi dindorlarni boshqasiga kiritishga qaratilgan
xatti-harakatlar (prozelitizm), shuningdek, boshqa har qanday missionerlik
faoliyati man etiladi”.