37
ChATIShTIRILGAN USUL
Bu usul yoqilg‗i sarfini ho‗l usulga nisbatan 20 — 30% ga kamaytirish
mumkinva bu tahminan ho‘l usul bilan taqqoslaganda kapit6al sarf harajatlar 10 %
ga kamayadi. Bu xom —ashyoviy aralashma xo‗l usulda
tayyorlanadi kuydirish
jarayoni esa quruq usulda olib boriladi ya‘ni shlam maxsus asboblarda
suvsizlanadi, so‗ng kuydirishga pechga jo‗natiladi. Biroq elektr quvvati sarfi 15-20
% ga ortadi.
Texnologiyada kuydirilgan klinkerni maxsus sovitgichlarda
havo yordamida
tez sovutish muhumdir.
Shuningdek, asosida xom —ashyoviy aralashmani
nurlantirish
yoyuvchi
radiasion - kimyoviy usul ustida ham bosh kotirilmokda.
Ohaktosh
Gil
Suv
Maydalash
Maydalash
Tegirmon
Qorgich
Shlambaseyn
Filtr
bilan
ta‘minlangan
aralashtirgich
Kolsinator
Aylanma pech
Sovitgich
Klinker ombori
Gips
Maydalash
Tegirmon
Sement siloslari
Vagon
orqali
jo‘natish
Qoplarda
qadoqlash
Gaz
38
Portlandsement ishlab chiqarishning yuqorida ko‘rib chiqilgan 3 usulidan
tanlash bir qancha texnologik va texnik – iqtisodiy xarakterdagi
faktorlar bilan
belgilanadi.Ushbu faktorlarga xom ashyoning sifatli harakteristikasi portlandse-
mentning tayinlanish va zavodning quvvati kiradi.
Dunyo bo‘yicha sement ishlab – chiqarishning ho‘l usuli ustunlik qilmoqda.
Ushbu usul bo‘yicha MDH davlatlarida 80 % portlandsement ishlab chiqariladi.
Angliya,Kanada va Fransiyada deyarli barcha zavodlar ho‘l
usul bilan
ishlaydi.AQShda esa taxminan 60 % portlandsement ho‘l usulda ishlab chiqariladi.
Quruq usul esa Yaponya,Shvetsiya,Germaniya,Italyada ustunlik qiladi.
Ushbu davlatlar va AQShda portlandsement ishlab chiqarilishi chatishtirilgan
usuli keng qo‘llanishga o‘tilmoqda.
Zamonaviy nazorat qiluvchi vositalar orqali ishlab chiqarishni nazorat
qiluvchi muammolarga katta ahamiyat berish lozim.
