|
Optik signallarning qanday xususiyatlarini bilasiz?
|
| bet | 19/24 | | Sana | 19.05.2024 | | Hajmi | 15,81 Mb. | | #243747 |
Global tarmoqlar (Wide Area Networks, WAN) katta hududga hudud, mintaqa, mamlakat, qit'a yoki butun dunyo bo'ylab tarqalgan ko'p sonli abonentlarga xizmat ko'rsatish uchun xizmat qiladi.
Telekommunikatsiya rivojlanishining evolyutsion jarayonining yakuniy maqsadi - foydalanuvchilarga ochiq ilovalar to'plamini taqdim etuvchi va barcha turdagi ma'lumotlarni qamrab oladigan xizmatlar to'plamini istalgan joyda, istalgan vaqtda, hamyonbop narxda va talab qilinadigan sifatda olish imkoniyatini beruvchi Global axborot infratuzilmasini (GII) yaratish. Global tarmoq abonentlari - bu turli shaharlar va mamlakatlarda joylashgan korxonalarning mahalliy tarmoqlari bo'lib, ular bir-biri bilan ma'lumot almashishi kerak.
Global tarmoq orqali har qanday turdagi ma'lumotlar uzatilishi mumkin: kompyuter ma'lumotlari, telefon so’zlashuvlari, fakslar, telegrammalar, televizion tasvirlar, teleteks (ikki terminal o'rtasida ma'lumotlarni uzatish), videoteks (tarmoqda saqlangan ma'lumotlarni terminalingizga qabul qilish) va boshqalar.
Optik telekommunikatsiya tarmoqlarini mavjud tarmoq topologiyalari bilan o'zaro bog'lashning arzonligi va soddaligini, shuningdek, amalda cheklanmagan o'tkazish qobiliyatini hisobga olgan holda, yaqin kelajakda global va magistral telekommunikatsiya tarmoqlarining to'liq optikaga o'tishini kutishimiz mumkin.
Keng polosali ulanishga ega tolali optik telekommunikatsiya tarmoqlari axborot-kommunikatsiya texnologiyalari rivojlanishida yangi bosqichni ochmoqda.
Optik tolali tarmoqlarga quyidagi talablar qo'yiladi:
multiservis - ko'rsatilayotgan xizmatlar texnologiyalarining transport texnologiyalariga bog'liq emasligi;
keng polosalilik, bu iste'molchining ehtiyojlariga qarab, keng diapazonda signal uzatish tezligini qulay va dinamik o'zgartirish imkoniyati bilan izohlanadi;
Multimedialik - telekommunikatsiya tarmoqlarining ko'p komponentli ma'lumotlarini (ovoz, ma'lumotlar, video, audio) ushbu komponentlarni real
vaqt rejimida zarur sinxronlashtirish va turli xil konfiguratsiyalardan foydalangan holda uzatish qobiliyati;
Intellektuallik - xizmatlar ko'rsatishda bir nechta operatorlarning ishtiroki.
Telekommunikatsiya tarmoqlari xalqaro, shaharlararo, hududiy, mahalliy (shahar va qishloq) tarmoqlar va abonent kirish tarmoqlariga bo‘linadi. Paketli kommutatsiya bo'yicha optik tolali telekommunikatsiya tarmog'ini yaratish kontseptsiyasi asosida universal telekommunikatsiya tarmog'ini yaratish ovoz, video, audio, grafik va boshqalarni uzatish imkonini beradi, bundan tashqari, cheksiz infokommunikatsiya xizmatlarini ta'minlash imkoniyatini beradi..
Optik regenerator va kuchaytirgichlar qanday xususiyatlari bilan bir biridan farqlanadi?
FTTx texnologiyasining tuzilish tamoillarini tushuntiring.
FTTx tuzilishiga ko'ra quyidagi turlardan iborat:
FTTCab (Fiber To The Cabinet) – taqsimlash jovonigacha optik kabel yotqizish;
FTTC (Fiber To The Curb) – taqsimlash qutisigacha optik kabel yotqizish;
FTTH (Fiber To The Home) – uygacha optik kabel yotqizish;
FTTB (Fiber To The Building) – binogacha optik kabel yotqizish; FTTP (Fiber To The Premises) – tarmoq segmentigacha optik kabel yotqizish;
FTTO (Fiber To The Office) – ofisgacha optik kabel yotqizish; FTTU (Fiber To The User) – foydalanuvchi terminaligacha optik kabel yotqizish.
FTTx texnologiyasining umumiy arxitekturasi FTTx texnologiyasini amalga oshirish variantlari FTTx texnologiyalarini xususiyatlari:
FTTH:
optik kabelning ko'p sarflanishi qimmat va optik tolani abonentgacha (yangi) tortish kerak;
oraliqlarda aktiv qurilma ishlatilmasligi sarf xarajatlarni kamaytiradi; - yuqori o'tkazish polosasi ega;
turli multiservisli xizmatlarini taqdim etish imkoniyatini beradi; - yuqori uzatish sifatini, to'liq optik tarmoqlarga o'tish imkonini yaratadi.
FTTB:
optik tola/kabel ko'p sarflanmaydi;
mavjud bo'lgan abonent o'tkazgichidan foydalanish mumkin;
o'tkazish polosasi bo'yicha chegaralangan;
oraliqlarda aktiv qurilma ishlatilishi qo'shimcha sarf xarajatlarga olib keladi.
FTTC:
nisbatan arzon;
o'tkazish qobiliyati chegaralangan.
xPON texnologiyasining tuzilish tamoillarini tushuntiring.
Agar oxirgi yillarda zamonaviy aloqa tarmoqlarining tolali optik kabellar orqali tashkil qilinayotganini, o'tkazuvchanlik qobiliyatining yuqoriligini nazarda tutsak, abonent tarmoqlarida PON texnologiyasini qo'llash maqsadga muvofiqdir.
PON texnologiyasining asosiy vazifasi, markaziy tugunlar orasidagi magistralni (SDH/ATM) va abonent tugunlarini ulash, shuningdek daraxtsimon topologiyali to'liq passiv optik tarmoqni yaratishga asoslangan, oraliq tugunlarda esa ta'minot va xizmatni talab qilmaydigan kompakt passiv optik ajratgich (birlashtirgichlar yoki splitterlar deb ham ataladi) joylashgan.
PON texnologiyasi Telekommunikasiyalar bo'yicha xalqaro elektraloqa ittifoqi (ITU-T) tomonidan G.983.1 va G.983.2 tavsiyalari nomini olgan.
PON ning passiv optik tarmoqlagichlari asosidagi daraxtsimon topologiya.
PON arxitekturasining afzalliklari:
oraliq aktiv qurilmalarning yo'qligi;
markaziy tugunda optik uzatgich va qabul qilgichlarning tejalishi; - tolaning tejalishi;
yangi abonentlarni ulashning engilligi va xizmat ko'rsatishning qulayligi.
Kamchiligi: PON texnologiyasining murakkabligi va oddiy daraxt topologiyasida zahiralashning yo'qligidir.
PON tarmog'ining xususiyatlari:
bir tola bo'yicha bir-biriga qarama-qarshi ikki uzunlikdagi (1550 nm va 1310 nm) to'lqinni uzatuvchi daraxtsimon arxitekturadan iborat. Ikki xil to'lqin uzunligi uzatgich va qabul qilgich orasida yaxshiroq izolyasiyani ta'minlaydi, shuningdek ikki to'lqin uzunliklarining ta'sirlashuvida qimmat bo'lmagan planar lazer diodlar (PLC) ni ishlatish mumkin, bu tizim narxini sezilarli darajada kamaytiradi; - daraxtning oraliq tugunlarida passiv optik tarmoqlagichlar joylashadi;
TDMA ulanish usulidan foydalanish abonenlar orasida o'tkazish polosasini moslashuvchan taqsimlanishiga yo'l qo'yadi;
markaziy tugundan kelayotgan bitta tolaga 32 ta, maksimum 64 ta abonent tugunlarini ulash mumkin;
PON texnologiyasida kiruvchi trafikni keng ommaga yetkazib berishda oqimlarni spektral ajratishdan va chiquvchi kanalda esa vaqt
bo'yicha multipleksorlashdan foydalaniladi;
maksimal masofasi 20 km ni tashkil qiladi.
PON arxitekturasining asosiy elementlari va ish prinsipi PON texnologiyasidagi asosiy terminlar:
*Markaziy tugun OLT (optical line terminal)
*Abonent tuguni ONT (optical network terminal)
PON texnologiyasi Full Services Access Network (FSAN) standartiga asoslangan bo'lib, bu texnologiya quyidagi standartlar bo'yicha qurilishi mumkin:
A-PON – ATM protokolini qo'llashga asoslangan;
E-PON – Ethernet formatida kadrlarni optik trakt orqali uzatishga asoslangan;
B-PON - Broadband PON – keng polosali xizmatlar bilan birga
Ethernet ulanishni, analog va raqamli videoni translyasiya qilishni amalga oshiradi;
G-PON - Gigabit PON – yangi echim, juda yuqori unumdorlikka
ega bo'lib, multiservisli xizmatlarni amalga oshirishga mo'ljallangan.
Bunday tarmoqlar iqtisodiy tomonidan tejamli va keng polosali turli axborotlarni o'tkazish qobiliyatiga ega.
3-qiyinlik darajali savollar
Optik tolaning geometrik parametrlarini tavsiflang va aniqlash formulalarini ifodalang.
Tolali optik aloqa tizimining uzatuvchi modulining tuzilishini chizing va bloklari vazifasini tushuntiring.
Tolali optik aloqa tizimining qabul qiluvchi moduli qanday tuzilgan? Uning tuzilishini chizing va bloklari vazifasini tushintiring.
Optik regeneratorning ish prinsipini vaqt diagrammalari asosida tushuntiring.
Optik kuchaytirgichlarning ish mexanizmi qanday fundamental fizik jarayonlardan foydalanishga asoslangan? Uni tavsiflang.
|
| |
