145
davrni o’z ichiga oladi. Bu davrda mamlakatimizning mustaqil bank tizimini
yaratish bo’yicha olib boriladigan tadbirlar 1991 yil 15 fevralda qabul qilingan
O’zbekiston Respublikasining “Banklar va bank faoliyati to’g’risidagi”Qonuni
asosida amalga oshirildi. Mazkur qonun bozor munosabatlariga o’tish davri
vazifalariga mos keluvchi bank muassasalari shakllanishini xuquqiy asoslarini
belgilab berdi.
Ushbu qonunga muvofiq, Sobiq SSSR Davlat bankining respublika
muassasasi asosida O’zbekiston Respublikasi Markaziy banki tuzildi va unga
respublikada pul muomalasini tartibga solish, tijorat banklari tizimini vujudga
keltirish va to’lov tizimini tashkil etish vazifalari yuklatildi. Xalq xo’jaligining
turli sohalarini kreditlash va ularni investitsiyalash funksiyalari yangidan tashkil
qilingan ixtisoslashtirilgan tijorat banklariga berildi.
Mustaqil pul va bank tizimini yaratishning
ikkinchi bosqichi
milliy valyuta
muomalaga kiritilgan va ikki pog’onali bank tizimining huquqiy asoslari yaratilgan
1994-1996 yillarni o’z ichiga oladi. 1994 yilda Milliy valyuta so’mning
muomalaga kiritilishi mamlakatimizda mustaqil pul va bank tizimi
shakllanishining sof bosqichi hisoblanib, bu bosqichda banklar oldida turgan
vazifalarga yanada aniqlik kiritildi. Bu davrda Markaziy bank asosiy e’tiborini
makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlashga va shu asosda iqtisodiy o’sish uchun
qulay sharoitlar yaratishga qaratdi, mamlakatda sifat jihatidan butunlay yangi
to’lov tizimini yaratish bo’yicha chora-tadbirlar belgilandi.
Ixtisoslashgan tijorat banklari faoliyatini rivojlantirishda Vazirlar
Maxkamasining «Bank tizimini takomillashtirish va pul-kredit munosabatlarini
barqarorlashtirish bo’yicha chora-tadbirlari to’g’risida»gi 1994 yil 18 martdagi
qarori muhim ahamiyatga ega bo’lib, unda banklarning axborot infratuzulmasini
tuzish va xalqaro bank amaliyotining ilg’or usullarini respublika bank amaliyotiga
qo’llash orqali bank tizimini takomillashtira borishi bo’yicha yo’l-yo’riqlar
belgilab berildi. 1994 yildan boshlab Yangi buxgalteriYa hisobi tizimini
ishlab chiqish va ularni banklarga tadbiq qilish jarayoni boshlandi.
Bank tizimini shakllantirishchning
