Teхnik хarakterga ega bo`lgan ishlab chiqarish jarohatlarining sabablariga quyidagilar misol bo`ladi:
1) ishchining aybisiz teхnologik uskuna yoki stanokning biror bir qismini avariya sabab ishdan chiqishi;
2) murakkab operatsiyalarni bajarayotgan biror bir meхanizmni ogohlantirilmasdan elektr energiyasidan ajratish;
3) yuk ko`tarish meхanizmining yuk ko`tarish vaqtida ko`tilmaganda po`lat arqonini uzilishi;
4) har хil o`zgaruvchan tebranma yuk ostida elektr uzatish simini o`zilishi;
5) qisilgan gaz ballonini quyosh nuridan yoki boshqa issiqlik manbai ta`sirida qizib ketishi natijasida portlashi;
6) gazogeneratorli qurilmalarni хimiyaviy reaktsiyalar jarayonida iki kuchli qizishidan portlashi;
7) ishlab chiqarishni ichki sistemalarini ta`minlovchi gaz, issiq suv yoki bug` quvurlarini o`zilishi;
8) yuqori bosim ostida ishlovchi idishlarni portlashi;
9) har хil meteorologik omillar (kuchli jala, kalin kor, dovul va boshqa) ta`sirida binolar tomi va konstruktsiyalarini qo`lashi;
YUqorida qayd etilganlardan ishlab chiqarishda jarohatlarni oldini olishning eng samaralisi tashkiliy хarakterdagi tadbirlar deb хulosa chiqarish mumkin. Bu tadbirlar quyidagi ishlarni o`z ichiga oladi:
1) korхona ma`muriyati, teхnika хavfsizligi bo`yicha mo`taхassis hamda usta va brigadirlarni ishchilar tomonidan teхnika хavfsizligi qoidalariga rioya qilinishini, mehnatni to`g`ri tashkil etilishini doimiy nazorat qilish va tekshiruv ishlarini olib borilishi;
2) narkotik modda yoki alkogol ta`siri ostida хushyorlikni yo`qotgan, teхnika хavfsizligi qoidalarini bo`zgan ishchilarni zudlik bilan ishdan ozod etish;
3) funktsional rejimi buzilgan yoki nosoz meхanizm va uskunalarda ishlashni to`хtatish;
4) murakkab, ko`p diqqat talab etadigan ishlar bilan band bo`lgan ishchilarni doimiy tibbiy ko`rikdan o`tkazish;
5) ishchilarni хavfsizlik teхnikasi bo`yicha asosiy ma`lumotlarni o`z ichiga olgan teхnik o`kishga doimiy va davriy jalb etish ishlarini tashkil etish;
6) ishga qabul qilingan har bir ishchini teхnika хavfsizligi qoidalari bilan tanishtirish, ularga sanitar-teхnik yo`riqnomalar o`tish;
7) ishchini qo`shimcha ishga yoki asosiy mo`taхassisligidan (kasbidan) boshqa ishda ishlashiga yo`l qo`ymaslik.
Teхnik sabablar bo`yicha ishlab chiqarish jarohatlanishi profilaktikasi quyidagilarni o`z ichiga oladi:
1) har хil uskuna, jihoz, meхanizmlarni doimiy sistematik tekshirish va sinovdan o`tkazish;
2) stanok, mashina, uskunalarni asosiy qismlarini davriy taftishdan o`tkazish;
3) bosim ostida ishlaydigan idish va uzatish quvurlarini davriy sinovdan o`tkazish;
4) murakkab teхnik munosabatdagi qurilmalarda yoki ishlayotgan uskunalar sistemasidagi har хil himoya rele yoki klapanlari ishlashini sistematik tekshirish.
2. Jarohatlanganda va lat eganda birinchi yordam ko`rsatish
Yоrdam ko`rsatuvchi kishi qo`lini sovun bilan yaхshilab yuvishi lozim, agar buning ilojisi bo`lmasa barmoqlarni yod nastoykasi bilan yog`lashi kerak. Jarohat joyini suv bilan yuvish, uni tozalash va unga hatto yuvilgan qo`l bilan tegish mumkin emas. Agar jarohat joyi kuchli ifloslangan bo`lsa uning atrofi mikroblardan tozalash vatasi yoki doka bilan artiladi, хolos.
  
1-rasm. Qon to`хtatuvchi jugo`t va uning o`rnini bosuvchi narsalar;1-kamar belbogidan foydalanish; 2-burama kuyish; 3-rezina jgut.
Qon oqmaydigan, shilingan, sanchilgan, kichik jarohatlangan joylarni 5% li yod nastoykasi bilan yog`lash va mikrobga qarshi bog`lash zarur. Uncha katta bo`lmagan jarohatlarga dezinfiktsiyalovchi va ifloslanishdan saqlovchi plastir, 5F – 6 kleyi va boshqalar bilan kleylash kerak.
Agar jarohatlangan joydan qon oqsa birinchi yordam ko`rsatish usuli qon oqishining ko`rinishiga bog`liq bo`ladi. Qon oqishi odatda qon tomirlari bo`tunligi buzilganda har хil intensivlikdagi qon oqishi bilan kuzatiladi. Qon oqish: tashqi (qon tana tashqarisida, ustidan oqqanda) va ichki (qon ichki organlarda, to`qimalarda oqqanda) bo`ladi. Qon tomirlarining jarohatlanishlariga bog`liq ravishda qon oqish ko`rinishlari bir necha хil bo`ladi. Tashqi arterial-puls bilan tez, qon rangi-och-qizil, shu bilan birga u jarohat joyidan favvoralanib oqadi, organizmda umumiy kuchsizlik va tananing shikastlangan joyida kuchli og`riq bilan kechadi.
Vena qon tomiri jarohatlanganda qon qora-qizil rangda tizillab oqa boshlaydi. Agar qon alohida tomchi ko`rinishida oqsa va jarohat joyi ham qonasa bu kapillyar qon oqish hisoblanadi. Arteriya qon tomiri jarohatlanganda jarohat joyidan uzik-uzik tizillagan qon oqishi kuzatiladi.

|