O’rnatilgan tizimlar O’quv uslubiy majmua




Download 2,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet29/160
Sana13.07.2024
Hajmi2,55 Mb.
#267489
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   160
Bog'liq
O’rnatilgan tizimlar O’quv uslubiy majmua

manba shinasi
axborotni uzatish uchun emas, tizimni elektr 
energiyasi bilan taminlash uchun mo‘ljallangandir. U ikki, manba va umumiy (yer) 
simdan tashkil topgandir. Mikroprotsessor tizimida bitta manba (ko‘pincha +5V) 
yoki bir necha manba (odatda yana – 5V, +12V va – 12V) bo‘lishi mumkin. Har bir 
manba uchun o‘z aloqa yo‘li bo‘ladi. Barcha qurilmalar bu manba yo‘llariga parallel 
ulanadi. 
Agarda mikroprotsessorli tizimga kirish kodini kiritish kerak bo‘lsa (yoki kirish 
signalini), u holda protsessor manzillar shinasi orqali kerakli kiritish/chiqarish 
qurilmasiga murojat etib, axborotlar shinasidan kirish axborotini qabul qilib oladi. 
Agarda 
mikroprotsessor 
tizimidan 
chiqish 
kodini 
(chiqish 
signalini) 
foydalanuvchiga chiqarish kerak bo‘lsa, u holda protsessor manzillar shinasi orqali 
kerakli kiritish/chiqarish qurilmasiga murojat etadi va unga axborotlar shinasi orqali 
chiqish axborotini uzatadi. 
Agarda axborotga murakkab ko‘p bosqichli ishlov berilishi kerak bo‘lsa, u holda 
protsessor oraliq natijalarni tizimli operativ hotirada saqlashi mumkin. Protsessor, 
hotiraning xoxishiy yacheykasiga murojat etish uchun manzillar shinasiga uning 


47 
manzilini jo‘natadi va axborotlar shinasidan unga axborot kodini yuboradi yoki 
undan axborot kodini axborotlar shinasidan qabul qilib (o‘qib) oladi. Hotirada 
(operativ va doimiy) shuningdek boshqarish kodlari ham joylashtiriladi (protsessor 
bajarayotgan dasturning buyruqlari), shuningdek protsessor ularni manzili bo‘yicha 
manzillar shinasiga murojat qilish orqali axborotlar shinasidan o‘qib oladi. Doimiy 
hotira asosan mikroprotsessor tizimini dastlabki ishga tushurish dasturlarini saqlash 
uchun foydalaniladi, u har gal manba yoqilgandan so‘ng bajariladi. Axborot doimiy 
hotiraga ishlab chiqaruvchi tomonidan bir marotaba doimiy yozib qo‘yiladi va 
keyingi davr davomida undan faqat o‘qiladi. 
Bozorda paydo bo‘lgan mikrokontrollerlar keng miqyosda tarqala boshladi va 
hozirgi vaqtga kelib juda ko‘p sohalarda qo‘llanilmoqda, mikrokontrollerlarni ishlab 
chiqish kundan-kunga oshib bormoqda, ularni yiliga ikki milliarddan ko‘proq ishlab 
chiqarmoqdalar. 
Mkrokontrollerlar ishlatilish sohasi bo‘yicha, tashkillashtirilish tarkibi 
bo‘yicha, razryadligi, tashqi qurilma to‘plamlari, buyruqlar tizimi va boshqa 
belgilari bo‘yicha mikrokontrollerlar oilalarga guruxlashtirilgan. Bundek oilaning 
yorqin namoyondasi bo‘lib Motorola firmasining 32-razryadli mikrokontrolleri,
Intel firmasining 16-razryadli MCS-96 mikrokontrollerlari, Atmel firmasining AVR 
RISC-mikrokontrolleri, ko‘p yadroli mikrokontrollerlar ARM, MicroChip
firmasining ixcham PIC-kontrollerlari, Siemens firmasining umumiy vazifalar 
uchun mo‘ljallangan SAB mikrokontrollerlari bo‘la oladi. 

Download 2,55 Mb.
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   160




Download 2,55 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’rnatilgan tizimlar O’quv uslubiy majmua

Download 2,55 Mb.
Pdf ko'rish