• TADQIQOT NATIJALARI
  • Chiziqli boshqaruv sistemasining erishish toβ€˜plami va uning tayanch funksiyasi




    Download 48,85 Kb.
    bet4/5
    Sana14.05.2024
    Hajmi48,85 Kb.
    #232521
    1   2   3   4   5
    Bog'liq
    chiziqli-dinamik-boshqaruv-tizimi-uchun-minimaksli-tipdagi-silliqmas-optimallash-masalasi

    Chiziqli boshqaruv sistemasining erishish toβ€˜plami va uning tayanch funksiyasi.


    (1) chiziqli sistemaning 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇) joyiz boshqaruvlarga mos keluvchi va π‘₯(𝑑0) = π‘₯0
    boshlangβ€˜ich shartni qanoatlantiruvchi barcha trayektoriyalarining ong chetlari boβ€˜lgan
    π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™)) nuqtalardan tuzilgan
    𝑋(𝑑1, π‘₯0) = {πœ‰ ∈ 𝑅𝑛: πœ‰ = π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™)), 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇)} (5) toβ€˜plamni qaraymiz.

    1. ta’rif. 𝑋(𝑑1, π‘₯0) toβ€˜plamga qaralayotgan (1) boshqaruv sistemasining π‘₯0 boshlangβ€˜ich holatdan 𝑑1 vaqt momentida erishiladigan terminal holatlar toβ€˜plami, yoki qisqacha erishish toβ€˜plami deb aytiladi.

    Ta’rifdan ravshanki, 𝑋(𝑑1, π‘₯0) = {πœ‰ ∈ 𝑅𝑛: πœ‰ = π‘₯(𝑑1), π‘₯(βˆ™) ∈ 𝐻(π‘₯0, 𝑇) }.
    Chiziqli differensial tenglamalar nazariyasidan ma’lumki, (1) tenglamaning π‘₯(𝑑0) = π‘₯0
    shartni qanoatlantiruvchi π‘₯ = π‘₯(𝑑, π‘₯0, 𝑒(βˆ™)),𝑑 ∈ 𝑇 = [𝑑0, 𝑑1] absolyut usluksiz yechimini π‘₯Μ‡ =

    ∫

    ∫
    𝐴(𝑑)π‘₯ bir jinsli sistemaning fundamental yechimlar matritsasi yordamida quyidagi Koshi formulasi

    π‘₯(𝑑, π‘₯0, 𝑒(βˆ™)) = 𝐹(𝑑, 𝑑0
    )π‘₯0 +
    𝑑 𝐹(𝑑, π‘Ÿ)𝐡(π‘Ÿ)𝑒(π‘Ÿ)π‘‘π‘Ÿ +
    𝑑0
    𝑑 𝐹(𝑑, π‘Ÿ)π‘ž(π‘Ÿ)π‘‘π‘Ÿ
    𝑑0
    (6)

    bilan ifodalash mumkin.
    Har bir 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇) boshqaruv uchun πœ‘(𝑑) = 𝐹(𝑑1, 𝑑)𝐡(𝑑)𝑒(𝑑) funksiyaning 𝑇 = [𝑑0, 𝑑1] oraliqda Lebeg integrali mavjud, ya’ni

    {πœ‰ ∈ 𝑅𝑛: πœ‰ =
    𝑑1 𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)𝑒(𝑑)𝑑𝑑 , 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇) } (7)

    βˆ«π‘‘0 1
    toβ€˜plam boβ€˜sh emas. (7) toβ€˜plamga 𝐺(𝑑) = 𝐹(𝑑1, 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆ, 𝑑 ∈ 𝑇 = [𝑑0, 𝑑1] koβ€˜rinishdagi koβ€˜p qiymatli akslantirishning integrali [10] deb ataladi va

    𝑑1 𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆπ‘‘π‘‘
    (8)

    βˆ«π‘‘0 1
    kabi belgilanadi. Koβ€˜p qiymatli akslantirishlar nazariyasidan ma’lumki, 𝐺(𝑑) =
    𝐹(𝑑1, 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆ, 𝑑 ∈ 𝑇 akslantirish integraliu 𝑅𝑛 fazoning qavariq va kompakt toβ€˜plami boβ€˜ladi. Bizga bundan keyin zarur boβ€˜ladigan tayanch funksiya tuchunchasini keltiramiz.
    𝑅𝑛 fazoning π‘Š kompakt toβ€˜plami tayanch funksiyasi deb quyidagi
    𝜎(π‘Š, πœ“) = max(𝑀, πœ“) , πœ“ ∈ 𝑅𝑛 (9)
    π‘€βˆˆπ‘Š
    formula boβ€˜yicha aniqlangan funksiyaga aytiladi [5]. Tayanch funksiyalar qavariq tahlilda muhim ahamiyatga ega. Ularning ba’zi zarur xossalarini keltiramiz.
    (9) dan 𝜎(π‘Š, πœ“) funksiyaning πœ“ ∈ 𝑅𝑛 boβ€˜yicha qavariqligi, ya’ni βˆ€ πœ“1 ∈ 𝑅𝑛, πœ“2 ∈
    𝑅𝑛, 𝛼1 β‰₯ 0, 𝛼2 β‰₯ 0, 𝛼1 + 𝛼2 = 1 uchun
    𝜎(π‘Š, 𝛼1πœ“1 + 𝛼2πœ“2) ≀ 𝛼1𝜎(π‘Š, πœ“1) + 𝛼2𝜎(π‘Š, πœ“2)
    tengsizlikning bajarilishi kelib chiqadi. 𝜎(π‘Š, πœ“) tayanch funksiya birinchi argument boβ€˜yicha ham muhim xossaga ega: ixtiyoriy π‘Š1, π‘Š2 – kompakt toβ€˜plamlar, 𝛼1 β‰₯ 0, 𝛼2 β‰₯ 0 sonlar va πœ“ ∈ 𝑅𝑛 uchun
    𝜎(𝛼1π‘Š1 + 𝛼2π‘Š2, πœ“) = 𝛼1𝜎(π‘Š1, πœ“) + 𝛼2𝜎(π‘Š2, πœ“) (10)
    tenglik bajariladi. π‘Š kompakt toβ€˜plam va uning π‘π‘œπ‘Š qavariq qobigining tayanch funksiyalari teng:
    𝜎(π‘Š, πœ“) = 𝜎(π‘π‘œπ‘Š, πœ“). (11)
    (8) integralning tayanch funsiyasi uchun

    𝑑1 𝑑1
    𝜎 ( 𝐹(𝑑 , 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆπ‘‘π‘‘ , πœ“) = 𝜎(𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆ, πœ“)𝑑𝑑
    (12)

    βˆ«π‘‘0 1 βˆ«π‘‘0 1
    tenglik bajariladi.
    𝑋(𝑑1, π‘₯0) erishish toβ€˜plami qavariq va kompakt toβ€˜plam boβ€˜lib, u uchun quyidagi

    𝑋(𝑑 , π‘₯0) = 𝐹(𝑑 , 𝑑
    )π‘₯0 +
    𝑑1 𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆπ‘‘π‘‘ +
    𝑑1 𝐹(𝑑
    , 𝑑)π‘ž(𝑑)𝑑
    (13)

    1 1 0
    formula oβ€˜rinli.
    βˆ«π‘‘0 1
    βˆ«π‘‘0 1

    Haqiqatan ham, 𝑋(𝑑1, π‘₯0) erishish toβ€˜plamining qavariq va kompakt toβ€˜plam ekanligi haqidagi tasdiq (13) formulani hisobga olgan holda, (8) integralninq qavariq va kompaktligidan hamda qavariq va kompakt toβ€˜plamlarning algebraik yigβ€˜indisi yana shunday xususiyatli toβ€˜plam boβ€˜lishidan kelib chiqadi. Bu tasdiq toβ€˜gβ€˜riligi uchun π‘ˆ toβ€˜plamning qavariq boβ€˜lishi shart enas. Chunki (8) integralning qavariqlik xossasi π‘ˆ toβ€˜plam qavariq boβ€˜lmagan holda ham saqlanib qolaveradi. Demak, faqat (13) formula toβ€˜gβ€˜riligini koβ€˜rsatish qoldi. Buning uchun esa (6) Koshi formulasidan foydalanamiz. Shunga koβ€˜ra

    π‘₯(𝑑 , π‘₯0, 𝑒(βˆ™)) = 𝐹(𝑑 , 𝑑
    )π‘₯0 + βˆ«π‘‘1 𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)𝑒(𝑑)𝑑𝑑 +
    𝑑1 𝐹(𝑑
    , 𝑑)π‘ž(𝑑)𝑑
    (14)

    1 1 0
    𝑑0 1
    βˆ«π‘‘0 1

    Endi 𝑋(𝑑1, π‘₯0) erishish toβ€˜plamining (5) ta’rifini va 𝐺(𝑑) = 𝐹(𝑑1, 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆ, 𝑑 ∈ 𝑇 = [𝑑0, 𝑑1] koβ€˜p qiymatli akslantirishning integrali tushunchasidan foydalanib [10], (14) tenglikdan

    1. formulaga ega boβ€˜lamiz.

    𝑋(𝑑1, π‘₯0) erishish toβ€˜plamining tayanch funksiyasi uchun

    𝜎(𝑋(𝑑 , π‘₯0), πœ“)= (𝐹(𝑑 , 𝑑
    )π‘₯0, πœ“) +
    𝑑1 𝜎(𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆ, πœ“)𝑑𝑑 +

    1 1 0
    + 𝑑1(𝐹(𝑑 , 𝑑)π‘ž(𝑑), πœ“)𝑑𝑑
    βˆ«π‘‘0 1
    (15)

    βˆ«π‘‘0
    1
    formula oβ€˜rinli.
    Haqiqatan ham, (13) formuladan va tayanch funksiyaning (10) xossasidan foydalanib,

    𝜎(𝑋(𝑑 , π‘₯0), πœ“)= (𝐹(𝑑
    , 𝑑 )π‘₯0, πœ“) + 𝜎 (
    𝑑1 𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)π‘ˆπ‘‘π‘‘ , πœ“) +

    1 1
    + 𝑑1(𝐹(𝑑
    0
    , 𝑑)π‘ž(𝑑), πœ“)𝑑𝑑
    βˆ«π‘‘0 1

    βˆ«π‘‘0 1
    tenglikni hosil qilamiz. Endi (8) integralning tayanch funksiyasu uchun (12) tenglikdan foydalansak, (15) formulaga ega boβ€˜lamiz.

    TADQIQOT NATIJALARI


      1. Terminal funksionalning xossalari. (1) chiziqli boshqaruv sistemasining trayektoriyalarida aniqlangan (2) koβ€˜rinishdagi, ya’ni

    𝑔 (π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = βˆ‘π‘ max(𝑧𝑖, π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) , 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇)
    𝑖=1 π‘§π‘–βˆˆπ‘π‘–
    terminal funksionalning ba’zi xossalarini keltiramiz. Bu funksionalni 𝑍𝑖, 𝑖 = 1,2, … , 𝑝
    toβ€˜plamlar tayanch funksiyalari orqali


    𝑖=1
    𝑔 (π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = βˆ‘π‘
    𝜎(𝑍𝑖, π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) , 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇)


    𝑖=1
    koβ€˜rinishda, yoki 𝑍 = βˆ‘π‘ 𝑍𝑖 deb olganda esa,
    𝑔 (π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = 𝜎(𝑍, π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) , 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇)
    kabi yozish ham mumkin.Tayanch funksiyalarning (11) xossasiga koβ€˜ra
    𝜎 (𝑍, π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = 𝜎 (π‘π‘œπ‘, π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))).
    Shunday qilib,
    𝑔 (π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = 𝜎(π‘π‘œπ‘, π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) , 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇) . (16)

    1. formuladan foydalanib, ixtiyoriy z∈ 𝑍 uchun

    (𝑧, π‘₯(𝑑 , π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = (𝐹(𝑑 , 𝑑
    )π‘₯0, 𝑧) +
    𝑑1(𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)𝑒(𝑑), 𝑧)𝑑𝑑+

    1 1 0

    𝑑1


    βˆ«π‘‘0 1

    + ∫ (𝐹(𝑑1, 𝑑)π‘ž(𝑑), 𝑧)𝑑𝑑
    𝑑0

    tenglikni yozamiz. Bundan va (16) dan quyidagi tasdiqga ega boβ€˜lamiz.

    1. lemma. (2) funksional quyidagi

    𝑔 (π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = max (𝑧, π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = max [(𝐹(𝑑1, 𝑑0)π‘₯0, 𝑧) +
    π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘ π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘
    + 𝑑1(𝐹(𝑑 , 𝑑)𝐡(𝑑)𝑒(𝑑), 𝑧)𝑑𝑑 + 𝑑1(𝐹(𝑑 , 𝑑)π‘ž(𝑑), 𝑧)𝑑𝑑] (17)
    βˆ«π‘‘0 1 βˆ«π‘‘0 1
    Formula bilan ifodalanadi.

    1. lemma. (1) sistema trayektoriyalarida aniqlangan

    𝐽(𝑒(βˆ™)) = 𝑔 (π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) = βˆ‘π‘ max(𝑧𝑖, π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))), 𝑒(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇)
    𝑖=1 π‘§π‘–βˆˆπ‘π‘–
    funksional π‘ˆ(𝑇) toβ€˜plamda qavariq boβ€˜ladi va ixtiyoriy 𝑒1(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇) , 𝑒2(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇)
    uchun quyidagi tengsizlik

    |𝐽(𝑒 (βˆ™)) βˆ’ 𝐽(𝑒 (βˆ™))| ≀ 𝑀 βˆ«π‘‘1‖𝑒 (𝑑) βˆ’ 𝑒
    (𝑑)‖𝑑𝑑, (18)

    1 2 𝑑0 1 2

    bajariladi. Bu yerda
    𝑀 = max‖𝐹(𝑑1, 𝑑)𝐡(𝑑)β€– βˆ‘π‘


    ‖𝑍‖, ‖𝑍‖ = max‖𝑧‖ .

    π‘‘βˆˆπ‘‡
    𝑖=1
    z∈Z

    Isboti. Quyidagi funsionalni qaraymiz:

    πœ‡(𝑒(βˆ™), 𝑧) = (𝐹(𝑑 , 𝑑 )π‘₯0, 𝑧) + 𝑑1(𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)𝑒(𝑑), 𝑧)𝑑𝑑+

    1 0 βˆ«π‘‘0 1

    + 𝑑1(𝐹(𝑑
    , 𝑑)π‘ž(𝑑), 𝑧)𝑑𝑑.
    (19)

    βˆ«π‘‘0 1
    (17) formulani hisobga olib va (19) funksionaldan foydalanib, 𝐽(𝑒(βˆ™)) =
    𝑔 (π‘₯(𝑑1, π‘₯0, 𝑒(βˆ™))) funksionalni
    𝐽(𝑒(βˆ™)) = max πœ‡(𝑒(βˆ™), 𝑧) (20)
    π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘
    kabi yozish mumkin. πœ‡(𝑒(βˆ™), 𝑧) funksional har bir argument boβ€˜yicha chiziqlidir. Shuni hisobga olib, ixtiyoriy 𝑒1(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇), 𝑒2(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇), 𝛼1 β‰₯ 0, 𝛼2 β‰₯ 0, 𝛼1 + 𝛼2 = 1, uchun quyidagi
    𝐽(𝛼1𝑒1(βˆ™) + 𝛼2𝑒2(βˆ™)) = max πœ‡(𝛼1𝑒1(βˆ™) + 𝛼2𝑒2(βˆ™), 𝑧) =
    π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘
    = max [ 𝛼1πœ‡(𝑒1(βˆ™), 𝑧) + 𝛼2πœ‡(𝑒2(βˆ™), 𝑧)] ≀
    π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘
    ≀ 𝛼1max πœ‡(𝑒1(βˆ™), 𝑧)+ 𝛼2max πœ‡(𝑒2(βˆ™), 𝑧)=𝛼1 𝐽(𝑒1(βˆ™)) + 𝛼2𝐽(𝑒2(βˆ™))
    π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘ π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘
    tengsizlikni olamiz, ya’ni 𝐽(𝑒(βˆ™)) funksional π‘ˆ(𝑇) da qavariqdir.
    Endi (18) tengsizlikning toβ€˜gβ€˜riligini koβ€˜rsatamiz. Ixtiyoriy 𝑒1(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇), 𝑒2(βˆ™) ∈ π‘ˆ(𝑇)
    olib, (19) funksional uchun quyidagi tengsizlikni yozamiz:
    |πœ‡(𝑒1(βˆ™), 𝑧) βˆ’ πœ‡(𝑒2(βˆ™), 𝑧)|=

    =|βˆ«π‘‘1(𝐹(𝑑
    , 𝑑)𝐡(𝑑)
    (𝑑), 𝑧)𝑑𝑑 βˆ’
    𝑑1(𝐹(𝑑 , 𝑑)𝐡(𝑑)𝑒
    (𝑑), 𝑧)𝑑𝑑| ≀

    𝑑0 1 1
    βˆ«π‘‘0 1
    2
    𝑑1

    ≀ max‖𝐹(𝑑1, 𝑑)𝐡(𝑑)β€– max ‖𝑧‖ ∫ ‖𝑒1(𝑑) βˆ’ 𝑒2(𝑑)β€– dt

    π‘‘βˆˆπ‘‡
    z∈coZ
    𝑑0

    Bu yerdan (20) tenglikni hisobga olib,
    |𝐽(𝑒1(βˆ™)) βˆ’ 𝐽(𝑒2(βˆ™))| = | max πœ‡(𝑒1(βˆ™), 𝑧) βˆ’ max πœ‡(𝑒2(βˆ™), 𝑧)| ≀
    π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘ π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘
    ≀ max |πœ‡(𝑒 (βˆ™), 𝑧) βˆ’πœ‡(𝑒 (βˆ™), 𝑧)| ≀ 𝑀 𝑑1‖𝑒 (𝑑) βˆ’ 𝑒 (𝑑)β€– dt,

    π‘§βˆˆπ‘π‘œπ‘ 1 2
    βˆ«π‘‘0 1 2

    ya’ni (18) tengsizlikni hosil qilamiz.

    Download 48,85 Kb.
    1   2   3   4   5




    Download 48,85 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Chiziqli boshqaruv sistemasining erishish toβ€˜plami va uning tayanch funksiyasi

    Download 48,85 Kb.