Yuk ko'tarish mashinalarida ishlaganda xavfsizlikni ta'minlash

P / S ≥ K ,
bunda, K — chidamlilik darajasi, koeffitsiyenti;
P
-
po'lat
arqonni
uzish
uchun
sarflanadigaii
ktieh
(ma'lumotnomalarda GOST bo'yicha beriladi), N;
S — po'lat arqon har bir tormog'i uchun qo'yiladigan kuch (dinamik kuchlar hisobga olinmaydi), N.
To'qima po'lat arqonlarga qo'yiladigan kuch uning nechta tormoqdan iboratligi va tarmoqlarning tik o'qqa nisbatan og'ish 
burchagiga bog'liq bo'ladi.
Hisoblash quyidagi tenglama asosida olib boriladi:
S= Q/(cosα) n = C Q/n,
bunda, S — po'lat arqon har bir tormog'ining tortilish kuchi, N; Q- 
ortilgan yukning og'irligi, kg; n — po'lat arqon tarmoqlari soni;; S—po'lat arqon og'ish burchagiga moslovchi koeffitsiyenti 
(d = 0 bo'lsa, S=l,0; d=30 bo'lganda S=l,15; d = 45 bo'lganda S=l,42; d =60 bo'lganda S=2).
Agar to'qima po'lat arqonJar uchlariga yuk ilgaklar va halqalar o'rnatilgan bo'lsa, ularning chidamlilik darajasi koeffitsiyenti 
6 dan kam bo'lmasligi kerak. Mabodo po'lat arqon to'qimalaridan 10% dan ortiq simi uzilgan bo'lsa, bunday po'lat arqonlar 
foydalanishga yaroqsiz hisoblanadi.
Yuk ko'tarish mashina va mexanizmlari to'xtatish qurilmalari bilan jihozlanadi. Ularning vazifasi ko'tarilgan yukni ma'lum 
masofada to'xtatib turish qobiliyatiga ega bo'lishi kerak.

Sex bo'ylab harakatlanishi mumkin bo'lgan kranlarning harakatlanish tezligi chegaralab qo'yiladi. Agar kran yerdan turib 
boshqariladigan bo'lsa, uning tezligi minutiga 50 m dan oshmasligi kerak. Agar kran yordamida stanoklarning aniqligi yuqori 
bo'lgan yig'ish ishlari bajariladigan bo'lsa, ularni har tomonlama harakatlanshi mumkin bo'lgan kichik tezlikdagi harakat 
moslamalari bo'lishi kerak.
Yuklarni minutiga 30 m dan yuqori tezlikda harakatlantirilayotgan kranlar qo'lda ishlatiladigan yoki avtomatik ravishda 
ishlaydigan to'xtatish qurilmalari bilan ta'minlanadi. Agar kran yerda o'rnatilgan po'lat izlarda harakatlanadigan bo'lsa, unda uning 
harakatlanish tezligi qanday bo'lishidan qat'i nazar, to'xtatish qurilmasini o'rnatish zarur.
Yuk ko'tarish mashinalarini loyihalash va qurish, uni ishatish vaqtida kelib chiqadigan xavfli vaziyatlarni oldini olishga 
qaratilgan maxsus qurilish elementlarini hisobga olish kerak.
Umuman kran bloklari tizimida ko'tarilgan yukni istagan balandlikda tushib ketmasligini ta'minlaydigan bir tomongagina 
harakatlanishni ta'minlaydigan tepkili g'ildiraklardan foydalaniladi.
Kranlar va elektrolitlar bilan ishlaganda yuklarni ruxsat etilgan chegaradan yuqoriga ko'tarish hollari bo'lishi mumkin. Bunda 
yuk ko'tarish ilgaklari va bloklari kran fermasiga taqalishi natijasida ilgak va bloklarning sinishi, buzilib ketishi yoki uni tortayotgan 
po'lat arqonning uzilib ketishi natijasida har xil baxtsiz hodisalar ro'y berishi mumkin. Buni oldini olish maqsadida chegaralovchi 
o'chirish vositalari o'rnatiladi. Bu o'chirish vositalari kranga kelayotgan elektr tokini yuk yuqori chegaraga yetishiga 200 mm 
masofa qolganda o'chiradi, bu bilan kran yo'nalishdagi harakatini to'xtatib qarama-qarshi yoki boshqa yo'nalishda harakatlanishga 
bu vosita xalaqit bermaydi.
Chegaralovchi o'chirgichlar, shuningdek, kranlarning izlarbo'ylab harakat yo'nalishlarini chegaralashda ham 
foydalaniladi.
Bundan tashqari, kranlarda uning yuk ko’tarish miqdorini chegaralovchi qurilma ham o'rnatiladi. 72-rasmda shunday 
qurilmaning chizmasi keltirilgan.

72-rasm.

Download 367,53 Kb.