|
O„zbekiston respublikasi oliy ta‟lim, fan
|
| bet | 28/119 | | Sana | 24.05.2024 | | Hajmi | 4,33 Mb. | | #252328 |
Bog'liq MM Mahsulot sifati nazorati-2022Mahsulot sifati nazorati
Sifat nazorati korxonada sifat menejmentining muhim funksiyasidir.
GOST 15467-79 ―Mahsulot sifatini boshqarish. Asosiy tushunchalar‖ mahsulot sifatini mahsulotning maqsadga muvofiq muayyan ehtiyojlarni qondirishga yaroqliligini belgilovchi xususiyatlar majmui sifatida tartibga soladi.
Har bir mahsulot sifatini tavsiflovchi ma‘lum xususiyatlarga ega. Sifatni baholashning umumiy mezonlari bir qator me‘yoriy hujjatlarda belgilanadi: texnik reglamentlar, muayyan turdagi mahsulotlar uchun standartlar, texnik shartlar.
Har bir mahsulot oʻziga xos iste‘mol xususiyatlariga ega. Shunday qilib, ―sifat‖ tushunchasi iste‘molchining ma‘lum bir tovarga boʻlgan talablarini qondirish bilan bogʻliq boʻlib, bu mahsulot raqobatbardoshligining muhim tarkibiy qismi va har qanday iqtisodiy vaziyatda mahsulot sotilishi va katta auditoriyani qoʻlga kiritishining kafolati ekanligini anglatadi.
Sifat nazorati nima?
Bir qator manbalarda ―nazorat‖ atamasiga quyidagi ta‘riflar berilgan. ISO 9000:2015 standartida nazorat belgilangan talablarga muvofiqligini aniqlashni
nazarda tutadi. GOST 15467-79 ga muvofiq, sifat nazorati mahsulot sifati koʻrsatkichlarining belgilangan talablarga muvofiqligini tekshirishni anglatadi. Ushbu faoliyat ishlab chiqarilgan tayyor mahsulotlarning me‘yoriy hujjatlarda belgilangan talablarga javob berishini yoki javob bermasligini tasdiqlash uchun amalga oshiriladi.
Sifatni nazorat qilish tizimining asosiy vazifasi - muammolar yuzaga kelishi mumkin boʻlgan bosqichlarni aniqlash va shu bilan sifat nazorati xodimlarining ishini optimallashtirish: kerak boʻlgan joyga e'tibor bering va bu talab qilinmagan joyda keraksiz ishlarni qilmang.
Korxona mahsulot sifatini oʻz faoliyatining muhim koʻrsatkichlaridan biri deb biladi.
Qoʻllaniladigan usullardan qat‘iy nazar, sifat nazorati, birinchi navbatda, tegishli mahsulotlarni nuqsonli mahsulotlardan ajratishni oʻz ichiga oladi. Albatta, mahsulot sifati rad etish tufayli yaxshilanmaydi, lekin, qoida tariqasida, samarali sifat nazorati tizimi koʻp hollarda ishdagi nosozliklar va xatolarning oʻz vaqtida oldini olish yoki kamaytirishga yordam beradi, keyin ularni minimal darajada tuzatishga yordam beradi. Shu bois nazorat jarayonida ishlab chiqarish jarayonlarini sinchiklab nazorat qilish, nuqsonlarning oldini olishga alohida e‘tibor beriladi.
Nazorat tartibi boshqaruv tizimining hujjatlari bilan tartibga solinadi va muntazam ravishda amalga oshiriladi va ma'lum koʻrsatkichlarni oʻlchash va ularni mos yozuvlar bilan taqqoslashgacha qisqartiriladi. Sifat nazoratiga qoʻyiladigan majburiy talab me‘yoriy hujjatlarda belgilangan talablarga mos kelmaydigan mahsulotlarni (nuqsonli mahsulotlarni) qolganlaridan ajratish va izolyatsiya qilishdir.
Agar nomuvofiqliklar aniqlansa, keyingi ishlab chiqarish toʻxtatilishi kerak va faqat nomuvofiqlik sabablari bartaraf etilgandan keyingina qayta boshlash mumkin. Shuning uchun nazorat har doim ham rejaga muvofiq amalga oshirilmaydi.
Nazorat jarayonini tashkil etishda mas'uliyat va vakolatlarni taqsimlash asosiy rol oʻynaydi. Har bir xodim koʻnikma va tajribaga qoʻyiladigan talablarga javob berishi va ularni qat'iy bajarishi kerak.
Nazorat darajasi, birinchi navbatda, xodimlarning malakasiga, ularning nazorat va ishlab chiqarish jarayoniga e'tiboriga bog'liq.
Shunday qilib, sifat nazorati har bir xodimning bajarilgan ish uchun javobgarligiga asoslanadi, bu esa mahsulot sifatini oʻz vaqtida nazorat qilish imkonini beradi.
|
| |
