|
O„zbekiston respublikasi oliy ta‟lim, fan
|
| bet | 46/119 | | Sana | 24.05.2024 | | Hajmi | 4,33 Mb. | | #252328 |
Bog'liq MM Mahsulot sifati nazorati-2022Magnit oʻzgartirgichlar
Ferromagnit mahsulotlar sifatini aniqlashda, magnit maydonlarni oʻlchash va indikasiyalashda oʻlchash oʻzgartirgichlar qoʻllaniladi. Keng tarqalgan oʻzgartirgichlar qatoriga induksion, ferrozond, Xoll effekti va magnitrezistor oʻzgartirgichlar kiradi.
Magnit maydon kuchlanganligini oʻzgartiruvchi eng oddiy oʻzgartirgich bu passiv induksion oʻzgartirgich boʻlib, u elektromagnit induksiya prinsipida ishlaydi. Oʻzakli induksion oʻzgartirgichlar yuqori sezgirlikka ega boʻladi. Passiv induksion oʻzgartirgichlarga nisbatan ferrozond oʻzgartirgichlar aktiv qurilmalar turiga kiradi. Ulardagi jarayonlar ikkita maydonlarni oʻzaro ta‘siriga bogʻliq tashqi va choʻlgʻamlar birida oʻtayotgan tok orqali hosil boʻlayotgan qoʻshimcha yordamchi maydon.
Ferrozondlar turlari nihoyatda koʻp, lekin putur yetkazmasdan nazorat qilishda differensial ferrozondlar keng tarqalgan. Oʻzgaruvchan tok bilan ta‘minlangan ferrozond polimerlarda ikkala oʻzaklardagi birlamchi choʻlgʻamlar
differensial ulangan, oʻlchovchi choʻlgʻamlar esa ketma-ket. Ferrozond- gradiyentometrlarda teskarisi.
Xoll oʻzgartirgichlari magnit maydonda joylashgan Lorens kuchi ta‘sirida metallar va yarim oʻtkazgichlardagi tok tashuvchilarni harakati oʻzgarishi natijasida hosil boʻlgan EYuK prinsipida ishlaydi.
Oʻzgartirgich chiqishidagi kuchlanish quyidagicha aniqlanadi:
U PH
y h
I x Bz
H
Bu yerda: P - Xoll koeffisiyenti; h – Xoll plastinani qalinligi; Ix – Xoll
oʻzgartirgichdagi boshqaruvchi tok; Bz – magnit induksiya.
Sanoatda asosan kremniy (Si), germaniy (Ge) va arsenid galliy (GaAs) dan tayyorlangan Xoll oʻzgartirgichlari chiqariladi.
Quyidagi 8.9-rasmda ferrozondlarni sxemalari keltirilgan.
|
| |
