232
Poʻlat 45ga qirqib ishlov berilganida yuza qoplamasida siquvchi qoldiq
kuchlanishga oʻtuvchi, tortuvchi kichik kuchlanish hosil boʻladi (Rasm 9.3 a)
Koʻpchilik paytlarda bu oʻtish yuza qatlamning 0,01-0,025mm
chuqurligida sodir
boʻladi. Yuqori ligerlangan poʻlat detali yuza qatlamida siquvchi kuchlanish hosil
boʻlib, uning miqdori qirqish tezligiga proporgʻional boʻladi. Issiqlikka chidamli
poʻlatlarga ishlov berilganida ham shu singari bogʻlanishni kuzatish mumkin.
Detallarning funksional xossalari, ularning
ish yuzalarining geometrik
koʻrsatkichlariga va fizik-mexanik xususiyatlariga bevosita bogʻliq boʻladi.
Yuzalarning yeyilishi koʻp jihatdan yuza notekisliklari balandligiga va shakliga
bogʻliq boʻladi.
