|
Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi andijon mashinasozlik instituti intellektual transport tizimlari darslik
|
| bet | 57/109 | | Sana | 27.05.2024 | | Hajmi | 12,4 Mb. | | #254493 |
Bog'liq ИТТ darslik (2)Nazorat savollari
Transportni yo’l harakatini boshqarishning chiziqli tizimi nimani boshqaradi?
Transportni yo’l harakatini boshqarishning chiziqli tizimi qaysi ogohlantiruvchi yo’l belgilari bilan to’ldiriladi?
Boshqariladigan yo’l belgilari (BYB-UDZ) odatda qaysi yo’l chekkalarida o’rnatiladi?
Boshqarishning barcha bloklari qaysi boshqarish markazlari bilan bog’langan?
Yo'l belgilarini o'rnatishda asosiy talablar qaysilar hisoblanadi?
Yo'l belgilarini o'rnatish talablari DSTU 4100:2021da belgilangan qaysi talablariga mos kelishi kerak?
Yo'l belgilarini o'rnatishda eng muhim va tez-tez ishlatiladigan talablarni qaysilar?
Yo'l belgisini tayanchga mahkamlash balandligi DST 4100:2021 ga binoan qancha bo’lishi kerak?
Yo'lning yon tomoniga o'rnatilganda yo'l belgisini o'rnatish balandligi qancha bo’lishi kerak?
9.TRANSPORT OQIMLARINI BOSHQARISHNING INTELLEKTUAL TIZIMLARI
9.1. Transport vositalarida axborotlarni olish
9.2. Intellektual transport tizimlarida axborot oqimlari
9.3.Transport axborotlarini uzatish
9.4.WAP uyali aloqa tizimi
Tayanch iboralar: Axborot olish, axborot oqimi, axborotlni uzatish, transport so'rovlari tizimi, Germaniya tajribasi, iqlim sharoiti, ekologik sharoit, aniq o’lchangan axborot, maxalliy transport , transport axborotlarini uzatish, karpyuter, onborder, navigator, to'xtash sensori, televizor, avtomobil kompyuteri, GPS rejimi, yo'l radiosi, ovozli signal, to'xtash datchigi, RDS (Radio ma'lumotlar tizimi ), FM diapazoni, Evropa radioeshittirish Ittifoqi, WAP uyali aloqa tizimi, HTTP sahifasi, WAP telefoniya xizmati.
9.1. Transport vositalarida axborotlarni olish
Shuni ta'kidlash kerakki, transportni rejalashtirishning barcha masalalari, shu jumladan yo'l tarmog'ini rivojlantirish, shaharda transportni tashkil etish, jamoat transportini rivojlantirish, transport statistikasini to'plash va yo'l harakati monitoringi bilan shahar hukumati tarkibidagi bitta bo'lim shug'ullanadi. Ushbu bo'limning nomi Transport boshqarmasi deb ataladi.
Transport boshqarmasining asosiy vazifalaridan biri transport muammolarini aniqlash, ularni hal etishga ustuvor ahamiyat berish va shahar transport infratuzilmasini rivojlantirish maqsadlarini ishlab chiqishdir. Ushbu ish turli xil jamoat tashkilotlarini keng jalb qilish bilan amalga oshiriladi: transport uyushmalari, shahar tumanlari aholisi, velosipedchilar, nogironlar jamiyatlari, shahar korxonalari va boshqa turli jamoalar. Masalan, svetoforlarning ishlashini sozlashda muammolarni aniqlash uchun juda qiziqarli yechim bu masalani har oyda boshqa haydovchilarga qaraganda yaxshiroq bo'lgan taksi haydovchilari bilan shaharning barcha chorrahalarida yuzaga keladigan qiyinchiliklar bilan tanish bo'lgan taksi haydovchilari bilan muhokama qilishdir. Fikr-mulohazalarni turli soha vakillaridan olish g’oyatda zarur va shartdir: professional haydovchilar, avtomobilchilar, piyodalar, velosipedchilar, yo'lovchilar.
Ikkinchi muhim vazifa- statistik ma'lumotlarni to'plash, umumlashtirish va to'plash. Ushbu ma'lumotlarning turli qismlari turli xil konsalting va dizayn firmalari tomonidan amalga oshirilishi mumkin bo'lgan turli xil transport tadqiqotlari uchun zarur bo'lganligi sababli, ushbu ma'lumotlar har doim bo'limning mulki va ixtiyorida bo'lib, barcha turdagi ishlanmalar uchun dastlabki ma'lumotlar sifatida beriladi. Transport infratuzilmasini o'zgartirish bo'yicha qarorlarning oqibatlarini monitoring qilish ham ma'lumot to'plash elementidir.
Bir tomondan, bu shahar ko'chalari va jamoat transporti yo'nalishlarining tirbandligini o'lchashdir. Ushbu ma'lumotni o'lchash doimiy ravishda sensorlar yordamida yoki vaqti-vaqti bilan ko'chalarda turgan hisoblagichlar yordamida yoki videokamerani kuzatish uchun o'rnatiladi. Jamoat transporti tarmoqlarining yuklanishini o'lchash, shuningdek, hisoblagichlar yordamida yoki chiptalarni sotadigan yoki kompost qiladigan mashinalardan ma'lumotlarni qayta ishlash orqali amalga oshiriladi. Ko'cha tirbandligini har 1-2 yilda bir marta kompleks o'lchash amalga oshiriladi. Masalan Toshkent shahri uchun o'lchov taxminan 150 nuqtada amalga oshiriladi. Bundan tashqari, muayyan loyihalar uchun, masalan, yangi tramvay yo'nalishini yaratishda, ko'rib chiqilayotgan hududda harakatning mahalliy o'lchovlari o'tkaziladi.
Boshqa tomondan, transport so'rovlari tizimi mavjud. Andijonda transport so'rovlarining ikkita asosiy metodologiyasi qabul qilindi, ular bir-biriga juda o'xshash. Ulardan biri sobiq SSSRda ishlab chiqilgan va 1972 yildan beri ishlatilgan (vakillik transport so'rovlari tizimi SRV), ikkinchisi G'arbiy Germaniyada (KONTTV). Ikkala tizim ham birlashtirilgan texnikadir va shu bilan turli shaharlarda olingan natijalarni taqqoslashga imkon beradi [18]. Aholini so'rov o'tkazish tadbirlari yuk tashish bo'yicha tadqiqotlar va so'rovlar bilan birga olib borildi. Bundan tashqari, turli xil qo'shimcha so'rovlar o'tkazildi- dam olish kunlari transport harakati, nogironlar o'rtasida so'rov va boshqalar.
Germaniya tajribasini o'rganayotganda, bizning nemis hamkasblarimiz transportni rejalashtirish masalasiga qanday metodika va aniqlik bilan yondashayotganidan xursand bo'lishingiz mumkin. Qaror qabul qilishning o'xshash darajasiga imkon qadar tezroq erishishimiz tavsiya etiladi. Biroq, bir zumda bunday natijaga erishish mumkin emasligi aniq. Germaniyada bu ish 30 yildan ortiq davom etmoqda, ulkan statistik ma'lumotlar bazasi to'plandi, modellashtirish usullari takomillashtirildi va ma'lumot to'plash tizimi standartlashtirildi. Ammo bularning barchasiga erishish uchun bugungi kunda ushbu yo'nalishda faol harakat qilish kerak va o'z tizimlari va modellarini yaratishga yoki jonlantirishga harakat qilib, velosipedni ixtiro qilmaslik, balki tayyor sinovdan o'tgan xorijiy tajribadan foydalanish tavsiya etiladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi andijon mashinasozlik instituti intellektual transport tizimlari darslik
|
