|
O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi navoiy davlat konchilik va texnologiyalari universiteti
|
| bet | 13/22 | | Sana | 20.08.2024 | | Hajmi | 2,14 Mb. | | #269684 |
Bog'liq Majmua O\'zb O\'tkinchi jarayonlar 2023-2024Mavzu: № 11 Statik barqarorlik
Reja:
Statik barqarorlikni sodir bo‘lishi;
Barqarorlik holatini chegarasi;
Zaxira koeffitsienti.
Ushbu rasmda elektr stansiyada ishlab chiqarilayotgan energiya transformator tr, havo liniyasi LEP orqali sistemaga uzatilishi ko‘rsatilgan. Energosistemaning quvvati stansiyaga nisbatan ancha katta.
Agar liniyadan uzatilayotgan R quvvatni asta – sekin oshirila borilsa, uning ma’lum bir qiymatida barqarorlik muvozanati buziladi va elektr stansiyasi sinxronizmdan chiqadi. Energosistemaga liniya orqali sekin asta ko‘tarilib uzatilayotgan maksimal quvvat statik barqarorlikning chegarasi deyiladi. Elektr stansiyadan energosistemaga uzatilayotgan aktiv quvvat
agar bo‘lsa bu to‘la tokning aktiv tashkil etuvchisi bo‘ladi.
Quyidagi rasmda elektr uzatishni kuchlanish va tokini vektor diagrammasi ko‘rsatilgan
Bu erda - energosistema shinalaridagi kuchlanish.
, generator, L1 (liniya) dan oqib o‘tayotgan tok.
YUklamaning xarakteriga bog‘liq zanjirdagi kuchlanish , I- tokdan φ burchakda o‘zadi. Bu tok - aktiv va - reaktiv tok tashkil etuvchilaridan tashkil topgan.
Sistemaning qarshiliklaridan oqayotgan tok–I, shu qarshiliklarda kuchlanishlar tushuvini hosil qiladi.
- natijaviy qarshilik.
OAB to‘g‘ri burchakli uchburchagdan ko‘rinadi-ki uning AB kateti ga teng bundan (2) dan ni (1) ga qo‘ysak (3) formuladagi δ-burchagi o‘zgarmagan holda uzatilayotgan aktiv quvvat- va sistemaning kuchlanishi- qancha katta bo‘lsa, shuncha katta bo‘ladi, qancha katta bo‘lsa uzatiladigan quvvat shuncha kichik bo‘ladi.
va ni ko‘rsatgichlari o‘zgarmagan qiymatlarida uzatilayotgan quvvatni maksimal quvvati bo‘lganda bo‘ladi. Bu da amalga oshadi, bunda . formulaga quysak bo‘ladi. (5) formulani grafik ko‘rinishi quyidagi ko‘rinishga ega. ko‘rsatgichdagi maksimal qiymatidagi sinusoida ko‘rinishda bo‘ladi.
Barqaror holatni ishchi chegarasi 00 dan 900 gacha bo‘ladi (chap qismi) 900 dan yuqorisi o‘ng qismi barqaror bo‘lmagan holati hisoblanadi.
Diagrammada Rel dan tansqori Rturb ko‘rsatilgan. Rturb – b – burchagiga sababli uchun u to‘g‘ri chiziq bilan ko‘rsatilgan.
Normal ish vaqtida turbo va gidrogenerator da bu 1 va 2 nuqtalariga mos keladi.
Agar 1 nuqtasidagi rejim holatda burchagi birdaniga ko‘paysa (1’ nuqta) bunda elektr quvvatini ga oshishiga olib keladi. Turbinaning quvvati lahzada o‘zgarmaganligi sababli, ortiqcha quvvat bo‘lib qoladi va rotorni tormozlanishga qarab harakatlanadi va burchakni kamayishiga rejimni 1 nuqtaga qarab kelishiga olib keladi. Bu xolat holatiga to‘g‘ri keladi, ya’ni barqaror holatga keladi. Xuddi shunday xolat kamayganda ham sodir bo‘ladi.
2 – nuqtadagi holatda burchakda ko‘paysa (2’) elektr quvvat kamayadi va ortiqcha quvvat hosil bo‘ladi va rotorning tezlanishiga olib keladi bu esa δ-burchak oshishiga va yana ko‘proq ortishiga olib keladi. Bu holat generatorni sinxronizmdan chiqishiga olib keladi. Demak 2 nuqtada rejim barqaror bo‘lmagan rejim hisoblanadi.
3 nuqtada statik barqarorlikning chegarasi hisoblanadi. Lekin bu nuqtada ishlash mumkin emas, chunki burchakni ozroq oshishi barqaror bo‘lmagan holatga o‘tishi mumkin.
SHuning uchun har bir elektr uzatish liniyalarida ruxsat etilgan quvvat o‘rnatiladi. Bu quvvat maksimal quvvatdan zaxira koeffitsienti miqdorida kichik bo‘ladi.
Zaxira koeffitsienti quyidagicha aniqlanadi.
Elektr stansiyani energosistema bilan normal ishlash vaqtida Kz – zaxira koeffitsienti 20 % dan kam bo‘lmasligi kerak.
Avariyadan keyingi holatlarda qisqa vaqt mobaynida 8 % gacha ruxsat etiladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi navoiy davlat konchilik va texnologiyalari universiteti
|
