20
Agar bir o’q bo’ylab 1/3 ta molekula, shundan o’nga 1/6 ta, chapga 1/6 ta
malekula hrakat qilsa.
S
yuzadan
t
vaqt ichida o’tgan malekulalar sonini
aniqlab olamiz. Vaqt birligi ichida bir tomonga asosi
S
va balandligi
bo’lgan
paralelopipeddagi 1/6
S
n
0
ta molekula o’tadi.
0
n
- hajm birligidagi molekulalar
soni. U holda molekulalar soni
t
S
n
n
0
6
1
(2.15)
ya’ni vaqt biriligida bu molekulalar (massa, energiya yoki harakat miqdori) olib
o’tadilar. Agar biz fizik xarakterichtikani
(massa, energiya, harakat miqdori)
desak, u holda bir yo’nalishda o’tuvchi fizik xarakteristika miqdori
t
S
n
n
1
0
)
(
6
1
(2.16)
faraz qilaylik,
0
n
- konsentrasiyali gaz hajmi bo’yicha turlicha va
ham turlicha
bo’lsin. U holda
0
n
ham turlicha bo’ladi.
2
0
1
0
)
(
)
(
n
n
bo’lsin u holda
t
S
n
n
n
n
n
}
)
(
)
{(
6
1
)
(
)
(
)
(
2
0
1
1
0
2
0
1
0
Buning o’ng tomonini 2
ga ko’paytirib bo’lamiz. U holda
t
S
n
n
t
S
n
n
n
2
)
(
)
(
3
1
2
2
)}
(
)
{(
6
1
)
(
2
0
1
0
2
0
1
0
yoki
x
n
n
n
)
(
2
)
(
)
(
0
2
0
1
0
gradient – lotinchadan – qadamlovchi, odimlovchi demakdir. U holda
t
S
x
n
n
)
(
3
1
)
(
0
(2.17)
ko’chish tenglamasini hosil qilamiz.
- fizik kattalik ko’chish gradiyentiga teskari
yo’nalishda bo’lgani uchun «minus» ishora qo’yiladi. (grad
- o’ngdan chapga,
-
ning ko’chishi chapdan o’ngga).
Endi ko’chish tenglamasini alohida fizik hodisalarga qo’llaymiz.