CH CH H2 CH
= CH H2 CH – CH
Pd 2
2 Pd 3 3
- Bu
n. oq
in.
Bunda atsetilen va vodorod katalizator bilan oraliq kompleksni hosil qiladi. Natijada atsetilenda bog’lanishning, vodorod molekulasida esa H–H orasidagi bog’lanishning uzilishi kuzatiladi. reaksiyadan foydalanib atsetilen uglevodorodlaridan sis- yoki trans- olefinlarni hosil qilish mumki Galogenlash. Atsetilen uglevodorodlariga galogenlarning birikishi olefinlarga nisbatan kichikr tezlik bilan boradi. Bunda hosil bo’ladigan trans-digalogenalkillarni oson ajratib olish mumk Chunki galogen ikkinchi molekulasining birikishi qiyinchilik bilan boradi:
CH CH Br2
Br
C = C
H
H Br 2
Br
Br Br
CH – CH
bi,
Br Br
Reaksiya xlor bilan olib boriladigan bo’lsa, erituvchi ishtirokida olib boriladi. Buning saba atsetilen xlor bilan portlovchi aralashma hosil qiladi.
va
Galoidvodorodlarning birikishi. Atsetilen uglevodorodlariga galoid vodorodlar, asosan HCI HF, HgCI 2, CdF 2 kabi katalizatorldar ishtirokida birika oladilar.
2
CH CH + HF CdF2 CH = CH – F
CH CH + HCl 190-2200C CH
= CH – Cl
HgCl 2 2
ab
esa
Hosil bo’lgan vinilxlorid sun’iy charm olish uchun xom ashyo hisoblanadi. Uni polimerl polivinilxlorid olinadi. U linoleum, dermantin kabi mahsulotlar sifatida ishlatiladi. Vinil ftorid ftorli polimerlar olishda ishlatiladi.
ga hi
da yo lib
Suvning birikishi. Atsetilenga suvning birikishi natijasida sirka aldegid, uning gomologlari suvning birikishi natijasida esa tegishli ketonlar hosil bo’ladi. Atsetilenga suvning birikis reaksiyasini Kucherov kashf etgan bo’lib, bu reaksiya uning nomi bilan ataladi. Bu reaksiya katalizator bo’lib simob sulfatning kislotadagi eritmasi xizmat qiladi. Hozirgi kunda kim korxonalarida bu reaksiya kadmiy va kalsiy fosfatlari ishtirokida 300-429 0C haroratda o borilmoqda:
| 