| ASOSIY QURULMANING TEXNOLOGIK HISOBI
1. Kompressorni tanlash.
Bir jinsli bo’lmagan koeffitsenti bor bo’lgan vaqtda kompressor stansiyasining (KS) maksimal uzun kuchlanishi
ß=0,9: Qмд=β∑Qmaxi=0.9*4474,579=4027,12 м3/ч
Unumdorligi Q= 411 t/soat bo’lgan GB-1801 turdagi ikkita kompressorni tanlaymiz. Kompressorlardan biri rezervda turadi, qolganlari esa, har biri
Q=411 t/soat unumdorlikni ta’minlaydi. Bu vaqtda ortiqcha unumdorlik rezervda qoladi va keyinchalik, korxona ishlab chiqarilishi kengaytirilganda yoki rekanstruksiya qilinganda foydalaniladi.
Sehdagi gaz quvurlari sistemalarini suyuqlangan tabiiy gaz bilan to’ldirilganda, gaz temperaturasi 90 ºC dan oshmasligi zarur bo’lgani uchun kompressorda siqilga gazni oraliq sovutish sistemasidan foydalaniladi.
2. Kompressorlarni o’rnatish joylarini aniqlash.
KS ni suyiltirilgan tabiiy gazni eng ko’p iste’mol qiladigan uskuna bilan yonma-yon va boshqa barcha iste’molchi uskunalarga nisbatan yuklanish markazida joylashtirilishi zarur. Bu shart qanoatlantirilganda, gaz quvurlardagi gidravlik yo’qotishlar minimal bo’lishi ta’minlanadi.
3. Asosiy va yordamchi uskunalar kompanovkasi.
Stansiyada o’rnatilgan kompressorlarning to’rt o’lchamlari va miqdori, ishlab chiqarish unumdorligini tanlash metodikalari ushbu KS dan gaz olayotgan iste’molchilarning harakteriga bog’liq. Kompressorlarning umumiy soni esa iste’molchilarning soni orqali aniqlanadi.
Yordamchi uskunalar tarkibiga quydagilar kiradi:
─ so’rib olinayotgan gazni mehanik aralashmalardan va namlikdan tozalash uchun qurulma-filtr va filtr-kameralar;
─ haydalayotgan gazni oltingugurtdan tozalash va namlikdan quritish uchun qurulma-moy ajratgichlar, quritish sistemalari;
─ haydalayotgan gazni sovutish uchun qurulma pog’onalararo va ohiridagi sovutgichlar;
─ tarmoqdagi bosim pulsatsiyalarini tenglashtirish uchun qurulmalar;
─ kompressor qurulmalarining ishini boshqarish va avtomatik nazorat qilish sistemalari.
Gaz qabul qilgichlar filtrlar, filtr kameralar kabi maxsus qurulmalarda gazni tozalash ikki bosqichli ravishda amalga oshiriladi. Birinchi pog’onada odatda yirik zarrachalar inertsiya kuchi bilan ajratib olinadi, ikkinchisida mayda zarrachalar filtratsiyasi amalga oshiriladi.
Gazlarni dag’al tozalash qurulmalari, odatda filtrlar bilan birga yagona filtr kameraga bosimlari 5.5 MPa dan ko’p bo’lmagan korxonalarni suyiltirilgan tabiiy gaz uchun ta’minlash vaqtida Kompressorning ishchi unumdorligi suyiltirilgan tabiiiy gazda ishlaydigan korxonaning yo’nalishi maksimal uzun kuchlanishdan va texnalogik jarayonlarning kategoriyalanganligidan kelib chiqib tanlanadi. Odatda KS larda bir hil turdagi agregat o’rnatiladi. Ulardan biri rezervda turadi, agar stansiyaga turli unumdorlikka ega bo’lgan agregatlar o’rnatilsa, u holda rezerv kompressor eng yirik agregat unumdorlikka ega bo’lishi kerak.
KS larning bir hil turdagi agregatlar bilan rezerv va belgilangan unumdorliklari kattaligi stansiyaning ishchi unumdorligini ta’minlaydigan – N ishchi kompressorlar soniga bog’liq.
Stansiyadagi ishchi va rezerv kompressorlarning optimal miqdori KS ning inshoatlariga eksplutatsiyasi minimumlaridan kelib chiqib texnik iqtisodiy xisoblashlar asosida aniqlanadi.
Har bir individual grafik bo’yicha o’zgaradigan, ko’p miqdor gaz sarfini talab qiladigan chegaralangan miqdorda iste’molchilarni siqilgan tabiy gaz bilan to’ldirish vaqtida odatda, markazdan qochma yoki o’qli kompressorlardan gaz ta’minotining blokli cxemasi qo’llaniladi.
Bu sxemada har bir iste’molchiga gazni uzatish individual kompressor orqali amalga oshiriladi. Dag’al tozalash qurulmasini, kompressor stansiyasini joylashtirish voqtida chuqur tozalovchi filtrlarni yuklantirish uchun tashqi gazni yuqori changlantiradigan joyda o’rnatiladi.
4. Gaz quvurlarining diometrlarini va ulardagi zo’riqish vaqtidagi yo’qotishlarni hisoblash.
4.1 Gaz quvurlarining hisoblangan uchastkalari uzunliklarini topamiz.
Uchastka l6-2=x2-x6=20 м
4.2 Uchstkalar bo’ylab transportirovkalanadigan gaz sarfi Qn ni aniqlaymiz, m³/s
Qn=Q6-2/3600=23,226/3600=0,0665 m³/sek
4.3 Siqilgan tabiiy gaz temperaturasini belgilaymiz:
Тsj=90 0С=363 К
4.4 Gaz quvurlarining ko’rib chiqilayotga uchastkalar diometri:
______________
d=√4QnТsjRpn /πpv
R=287.14Dj/kg К - gaz doimisi
pn=0,75 kg/m3 - narmal bosim va temperaturadagi bosim zichligi
V=12 m/sek – gaz tezligi, р=2.75 MPa – gaz
m (18 mm)
Standart diametrni 20 mm ga teng deb belgilaymiz.
4.5 gaz quvurlarining ko’rib chiqilayotgan tarmog’idagi ishqalanishga keladigan zo’riqmalar yo’qotishlari.
hтр=∑ hтрi=∑ λi ( li + lekv )vi² / 2gdi
li - gaz quvurining ko’rib chiqilayotgan uchastkasiga tegishli uzunlik.
lekv – tarmoq uchastkasining, joydagi qarshiliklarga ekvivalent bo’lgan qo’shimcha uzunligi
λi – gazning ishqalanish koeffitsenti.
λ6-2 = 0,142 / lg(1,274Qcж6-2 / kυ )
Qsj6-2 = Qnp/psj = Qn рRTsj/P = 0,0665*1,29*287,14*363 / (9*10³*10³)=
= 1*10-2 m³/sek
v6-2 = 2,5*10-6 m²/sek
k = 0,0001 m – po’lat quvurlari devorining kengligi.
λ6-2 = 0,142 / lg (1,274*1*10-2 / 0,0001 *2,5*10-2 ) = 0,0184
lэкв=2m
hтр = 0,0184*( 20 + 2 )*8,6² / 2*9,81*0,04 = 38,13 m.
4.6 Bosim yo’qotishlari.
ΔP= hтр psj g =38,13*8,6*9,81=3216 Pa
4.7 7 atm.ni tashkil etadigan nominal bosimni taminlash uchun, har bir seh oldida diofragmalar o’rnatamiz.
ζ=2Δp/(v²ρsj)
∆p=p-∆p1б-8-pН=2.75-0,002654-0,7=2,047346 МП
ζD=2*2,047346 *106/(10,6²*8,3)=4388
dD/d=0,33 (ζ=196) bo’lgan ikkinchi diofragmalarni va
dD/d=0,5 (ζ=29,7) bo’lgan bitta diofragmani o’rnatamiz.
| 