|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi
|
| bet | 43/85 | | Sana | 19.01.2024 | | Hajmi | 4,88 Mb. | | #140827 |
Bog'liq 20.Mahsulotlar sifatini standartlashtirish va metrologiya asoslari2.14-rasm. Mikrometrlar: a) tishli g‘ildirak tishlarini o‘lchovchi МЗ 25-1 (ГОСТ 6507-90) rusumli; b) МВМ 0-25 (ГОСТ 4380-93)
rusumli rezba o‘lchovchi mikrometr.
2.15-rasm. МВП 0-25 (ГОСТ 4380-93) rusumli mikrometr.
Mikrometrik nutromerlar - detal yuzasidagi teshiklarini ichki o‘lchamlarini o‘lchash uchun ishlatiladilar. O‘lchash diapazoni, 25 mm li interval bilan, 0 dan 500 mm gacha.
2.16-rasm. Prizmatik mikrometrlar: а) МСИ 45 (ТУ 2-034-770- 83) rusumli; б) МПИ 45 (ТУ 2-034-770-83) rusumli, в) МТИ 20 (ТУ
2-034-770-83) rusumli.
Mikrometrik glubinomerlar – paz va o‘yiqlarning chuqurliklarini va parallel tekisliklar orasidagi masofalarni o‘lchash uchun ishlatiladi. O‘lchash diapazoni – 0 dan 200 mm gacha bo‘lib shkala bo‘limlarining kattaligi 0,01 mm. Махсус микрометрлар:
МЛ- listoviye – list va lentalarning qalinliklarini o‘lchash uchun;
МТ- trubniye – quvurlar devorlarining qalinligini o‘lchash uchun;
МЗ-zubomerniye – tishli g‘ildiraklar umumiy normalining uzunligini o‘lchash uchun.
2.17-rasm. ГМ100-1 (ГОСТ 7470-92) rusumli mikrometrik chuqur o‘lchаgich (glubinomer).
Mexanik o‘lchash asboblari. Soat tipidagi indikator – tishli uzatmali asbob bo‘lib, shkala oralig‘i 0,01 mm dan iborat. O‘lchash jarayonida bu asboblar, o‘lchanishi kerak bo‘lgan nominal o‘lchamga, o‘z shkalasini sozlaydilar.
Val nominal diametrini chetga chiqishini, shkala bo‘limi 0,01 mm bo‘lgan soat tipidagi indikator yordamida ko‘rsatiladi. Indikatorda ikkita shkala bo‘lib, ulardan biri – nominal o‘lchamni chetga chiqishini mm larda o‘lchaydi, ikkinchisi esa, doiraviy shkala bo‘lib, mm ning ulushlarida o‘lchaydi (0,01 mm).
Richagli indikatorlar – o‘lchash diapazoni 2000 mm gacha bo‘lib, shkala bo‘limlari 0,005, 0,002 va 0,001 mm dan iborat bo‘ladilar. Ularni sozlash - yassiparallel, parallelopiped shaklidagi o‘lchovlar yordamida amalga oshiriladi.
|
| |
