38
1.3 Ro’yxatlar
Ro'yxat bu shunday ma'lumotlar majmuasiki, uning elementlari bog’langan
bo'lib, ular turli turlarga tegishli bo'lishi mumkin.
Ro'yxatga misol:
E1, E2, ........, En,... n > 1 bo'lib n fiksirlanmagan.
Ro'yxat elementlari soni dastur bajarilishi davomida o'zgarib
turishi
mumkin. Ro'yxatning 2 turi mavjud:
Bog’lanmagan
Bog’langan
Ro'yxatning bog’lanmagan turida uning elementlari orasidagi bog’liqlik
oshkormas (noaniq) ko'rinishda bo'ladi. Bog’langan turida esa ma'lumot
elementlariga ro'yxatda o'zidan oldingi yoki keyingi keluvchi element bilan
aloqasini bildiruvchi ko'rsatich kiritiladi.
Dastur bajarilayotganda vujudga keladigan yoki o'lchamlari dastur
bajarilishi
mobaynida aniqlanadigan obyektlar dinamik obyektlar deyiladi. Dinamik
a'lumotlar tuzilmasi 2 ta xususiyatga ega:
Tuzilmada elementlar soni oldindan aniqlanmagan.
Dinamik tuzilma elementlari qat'iy chiziqli tartiblanmagan.
Ular xotirada tartibsiz joylashgan bo'lishi mumkin.
Dinamik tuzilma
elementlarini o'zaro bog’lash uchun tuzilma elementlari tarkibiga informatsion
maydondan tashqari ko'rsatkichlar maydoni xam kiradi (qarang, chizma)
(tuzilmani boshqa elementlari bilan bog’liqlik).
1.3.1-chizma. Bog’langan ro'yxat.
39
P1 va P2 - o'zaro bog’langan elementlarni adreslarini o'z
ichiga oluvchi
ko'rsatkichlardir. Ko'rsatkichlar slot raqamini o'z ichiga oladi.
Bog’langan ro'yxatlar
Bog’langan ro'yxatlar eng ko'p tarqalgan dinamik tuzilmalardan xisoblanadi.
Ma'lumotlarni mantiqiy tasvirlash nuqtai nazaridan ro'yxatlar ikkitaga ajratiladi:
chiziqli va chiziqsiz.
Chiziqli ro'yxatlarda elementlar orasidagi bog’liqlik qat'iy tartiblangan
bo'ladi, ya'ni element ko'rsatkichi o'zidan navbatdagi element adresini o'z
ichiga
oladi yoki aksincha.
Chiziqli ro'yxatlarga bir va ikki bog’lamli ro'yxatlar kiradi. Chiziqsiz
ro'yxatlarga esa ko'p bog’lamli ro'yxatlar kiradi.
Umuman olganda ro'yxat elementi bir yoki bir necha ko'rsatkichlar
yozuvi
maydonini namoyish qiladi.
