• 10.3. Dinamika qatorlarini tahlil qilish ko`rsatkichlari
  • O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti «Menejment» kafedrasi




    Download 3,01 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet74/141
    Sana20.12.2023
    Hajmi3,01 Mb.
    #124927
    1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   141
    Bog'liq
    Ochilov Sh.B, Yuldasheva S.N, Norova S.Y. Statistika

     
    10.2. Dinamika qatorlarining turlari 
    Ma`lum oraliqli momentlarga nisbatan hisoblangan hodisa miqdorlaridan 
    tuzilgan qator momentli dinamika qatori deb ataladi. 
    Masalan: 
    11-jadval. 
    O`zbekiston aholisining 2000-2005 yillarda o`sishi 
    Yillar 
    2000 
    2001 
    2002 
    2003 
    2004 
    2005 
    Aholi soni yil boshiga 
    24.5 
    24.8 
    25.1 
    25.4 
    25.7 
    26.0 
    Manba: O`zbekiston iqtisodiyoti. Tahliliy sharh. – T., 2005, 60-87-betlar. 
    Agar bir momentdan ikkinchisigacha bo`lgan vaqt oraliini qisqartirsak, u 
    holda qator darajalari ham o`zgaradi. 
    Ma`lum vaqt oraliqlari davomida kechgan jarayonlar natijalari, ya`ni, 
    oqimlarni ta`riflovchi ko`rsatkichlar qatori davriy dinamika qatorlari deb 
    ataladi. 
    Masalan: 
    12-jadval. 
    O`zbekistonda paxta va don yalpi hosilining o`sishi (ming t.) 
    Yillar
    2000 
    2001 
    2002 
    2003 
    2004 
    2005 
    Paxta 
    3002 
    3205 
    3122 
    2803 
    3335 
    3500 
    Don
    3929 
    4072 
    5793 
    6391 
    6017 
    660 
    Manba: O`zbekiston iqtisodiyoti. Tahliliy sharh. – T., 2005, 60-87-betlar. 
    Dinamika qatorlarini momentli yoki davriy ko`rinishda tuzish ixtiyoriy 
    ish bo`lmasdan, balki o`rganilayotgan hodisaning mohiyatiga, uning miqdorini 
    aniqlash usuliga bog’liqdir.
    Dinamika qatorlarini boshlang’ich mutlaq miqdorlar va hosilaviy 
    ko`rsatkichlar asosida tuzish mumkin. Hosilaviy ko`rsatkich qatorlari deganda 
    mutlaq miqdorlarni qayta ishlash natijasida olingan nisbiy va o`rtacha miqdorlar 
    asosida tuzilgan qatorlar tushuniladi.
    10.3. Dinamika qatorlarini tahlil qilish ko`rsatkichlari
    Dinamika qatorlarini tahlil qilish jarayonida bir qator ko`rsatkichlar 
    hisoblanadi: 
    mutlaq qo`shimcha o`sish (yoki kamayish); 


    90 
    o`sish (yoki kamayish) koeffitsienti yoki sur`ati; 
    qo`shimcha o`sish (yoki kamayish) koeffitsienti yoki sur`ati (foizda); 
    1% qo`shimcha o`sishning (yoki kamayishning) mutlaq qiymati. 
    YUqorida qayd qilingan ko`rsatkichlarini batafsil ko`rib chiqamiz. 

    Download 3,01 Mb.
    1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   141




    Download 3,01 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti «Menejment» kafedrasi

    Download 3,01 Mb.
    Pdf ko'rish