O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti

Download 4,62 Mb. Pdf ko'rish
bet	89/189
Sana	30.01.2024
Hajmi	4,62 Mb.
	#148361

1 ... 85 86 87 88 89 90 91 92 ... 189

Bog'liq
13123 2 1FD84CBF425850F4B87C7475717DB6DB2C4A867C

14.1. Detallarda uchraydigan asosiy nuqsonlarni aniqlash va unga ishlov berish texnologiyasini ishlab chiqish

Nazorat savollari:
1. Polivinilxlorid nima?
2. Plastmassa materiallaridan tayyorlanadigan buyumlar
3. Etak taxta (plintus)lar
4. Plintuslar tayyorlanadigan materiallar
14-MAVZU. DETALLARDA UCHRAYDIGAN ASOSIY
NUQSONLARNI ANIQLASH VA UNGA ISHLOV BERISH
TEXNOLOGIYASI

Tayanch so’zlar: detall nuqsonlari, yeyilish, xossalar,
birikmalar, rezbali birikmalar.
14.1. Detallarda uchraydigan asosiy nuqsonlarni aniqlash va unga
ishlov berish texnologiyasini ishlab chiqish

Ajraladigan, ajralmaydigan va podshipnikli birikmalarni
ta`mirlash
Ajraladigan birikmalarni ta`mirlash. Rezbali birikmalar keng
tarqalgan ajraladigan birikmalardan bo`lib, bunda bolt teshikka tirqish
bilan kiritiladi va birikma mustahkamligi gaykani qotirish bilan
ta`minlanadi. Bunday holda gayka tortilayotganda va ishlatish vaqtida
markazlashtirish buzilishi mumkin.
Rez`bali birikmalarda quyidagi nuqsonlar uchraydi:
- tebranish yoki ajratish – yig’ish natijasida rezba yeyiladi;
- ish yuklamasi yoki kuchli tortish natijasida rezba eziladi;
- bo`ylama ish yuklamasi yoki tortish kuchi ta`sirida rez’ba qadami
o`zgarib, bolt sterjeni uzayadi;
- katta o`lchamli kalit ishlatish natijasida bolt kallagi yeyiladi;
- oddiy shayba yeyiladi, purjinali shaybalar ezilib sinadi.
Bolt, vint, shpilka, gayka, shaybalar sezilarli yeyilganda
yangisiga almashtiriladi. Yirik detallarni vint, shpilka yordamida
biriktirganda, masalan, elektrodvigatelni separator staninasiga
o`rnatishda, faqat teshik qayta tiklanib, shpilka va vintlar yangisiga
almashtiriladi. Ichki rezbali kichik teshiklar qayta tiklanganda,
teshik DSt bo`yicha keyingi katta o`lchamga moslashtirilib, qayta
teshiladi va yangi rezba chiqariladi.

125
Rezbali birikmalarda detallar o`zaro zichroq yopishishi uchun
ular orasiga ip-gazlama, karton yoki qog’oz zichlagichlar surik
bo`ktirib qo`yiladi. Detallarni biriktirganda odatda bolt kallaklari bir
tomonda, rezbali qismi ikkinchi tomonda bo`lishi lozim. So`ngra
gaykalar engil tortilib, detallar holati tekshirilib, gaykalar mahkam
tortiladi. Gaykalar ochilib ketmasligi uchun kontrgayka, maxsus
shayba, tojli gaykalar va shplintlar ishlatiladi.

Download 4,62 Mb.

1 ... 85 86 87 88 89 90 91 92 ... 189

Download 4,62 Mb.

Pdf ko'rish