Bog'liq 13123 2 1FD84CBF425850F4B87C7475717DB6DB2C4A867C
3-rasm. Tirnoq andazalari va ko’p chizg’ichli xatkash: a-dastabet andazasi; b-to’g’ri tirnoq andazasi; v-qaldirg’och quyruq andazasi; g- ko’p chizg’ichli xatkash.
137
4-rasm. Bir tirnoqli va ko’p tirnoqli maxfiy va yarim maxfiy birikmalar: a, g - maxfiy, b, v - yarim maxfiy. Buning uchun birikmaning chokiga ham «bet» dan, ham orqadan
arra qo’yiladi (arralanadi). Birikma hosil qilishni bir necha bor mashq
qilinadi. Ikki tirnoqli birikmalarda har bir tirnoqning qalinligi brusok
qalinligining (
5
1
) qismiga teng qilib chiqariladi, quloqlar unga moslab
ochiladi. Ikki tirnoqli birikmalar hosil qilishda birinchi navbatda
tirnoqlar chiqariladi. So’ng tirnoqlarga moslab quloq o’rinlari
rejalanadi. Ko’p tirnoqli birikmalarda ham oldin tirnoqlar chiqarilib,
so’ngra ular asosida kuloq o’rinlari rejalanadi.Ikki tirnoqli va ko’p
tirnoqli birikmalarda ikki cho’pli xatkashlar yordamida rejalash
mumkin emas. Ular uchun maxsus ko’p chizg’ichli xatkashlar
tayyorlanadi yoki andazalardan foydalaniladi. Bir tirnoqli maxfiy yoki
yarim maxfiy birikmalarda quloq o’rnida uya yoki teshik ochiladi.
Buning natijasida tirnoq butunlay ko’rinmaydi yoki tirnoqning uch
qismigina ko’rinadi. Shunga ko’ra maxfiy tirnoqli birikmalarda uya
(brusokning eniga qarab) brusok enining (
3
2
) yoki (
4
3
) qismigacha
138
o’yilib, tirnoqning uzunligi unga moslab chiqariladi. Tirnoqli
birikmalar barcha vaqt yelimlab biriktiriladi. Ayrim hollarda
birikmaning puxtaligini oshirish uchun unga yog’och mix qoqiladi
yoki uning sifatiga qarab ichki yoki tashqi tomonidan po’lat
burchaklik yoki fanerdan tayyorlangan uchburchaklik mixlanadi.
