Fan texnika taraqqiyotini jadallashtirish omillari va

Download 4,62 Mb. Pdf ko'rish
bet	6/189
Sana	07.06.2024
Hajmi	4,62 Mb.
	#261168

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 189

Bog'liq
13212 2 4EF7F487B1FF681675052B042B6A5784832A4482 (1)

1.5. Fan texnika taraqqiyotini jadallashtirish omillari va
istiqbollari
Fan quyidagi xususiyatlarga ega:

- universalllik - tadqiq etilayotgan ob’yekt to’g’risida mavjud
bilimlarni ular qanday olingan bo’lsa, shunday holatga taqdim etadi;
- fragmentarlik - ob’yektiv borliqning jamini emas, balki unga
xos ayrim fragmentlarni yoki ularning parametrlarini o’rganadi. Fan
o’z navbatida alohida predmetlarga bo’linadi;
- umum ahamiyatlilik - olingan bilimlar barcha insonlar uchun
foydalidir, chunki fan tili yagona bo’lib, u odamlarni birlashtirishga
harakat qiladi;
- tizimlilik - fan bir-biri bilan bog’lanmagan qismlardan tashkil
topgan emas. U o’ziga xos tartibga egadir;
- sinalganlik - xulosalar ma’lum qoidalarga binoan tekshirilishni
talab qiladi va undan o’tkaziladi;
- ratsionallik - bilimlar oqilona ish yuritish va mantiq
qonunlariga tayangan holda olinadi, empirik daraja chegarasidan
o’tuvchi nazariyalar va ularni asoslarini shakllantiradi.
Tabiiy-ilmiy bilishning shakllariga - nazariy tizimning muhim
elementlari hisoblangan muammo, gipoteza, nazariya, prinsiplar,
kategoriya hamda qonunlar kiritiladi.
Muammo - tadqiqotchi tomonidan anglangan, mavjud bilimlar
javob bera olmaydigan masalalardir. Ilmiy muammoni to’g’ri tanlash
juda muhimdir.
Ilmiy gipoteza - bu haqiqiyligi yoki noto’g’riligi hali
isbotlanmagan bilimlardir. Gipoteza ilmiy tadqiqot jarayonini ma’lum
yo’nalishda yo’naltiradi, yangi-yangi dalillarni va ma’lumotlarni
to’plashga yordam beradi.
Nazariya - haqiqatligi isbotlangan bilimlardir.

12
О’zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi bozor iqtisodiga
о’tish davrida ilmiy-tekshirish muassasalari olib borayotgan asosiy,
amaliy va innovatsion tadqiqotlarga katta e’tibor qaratadi. Bugungi
kunda yuqori bilimni talab qiluvchi mahsulotlar va ilmiy-tekshirish
muassasalari xizmatlarini keng targ’ib qilish, muhim amaliy ilmiy
natijalardan foydalanishning yangi yо’llari aniqlanib, hayotga tatbiq
qilinmoqda, О’zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi ilmiy
bо’limlari faoliyati takomillashtirilmoqda.

Download 4,62 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 189

Download 4,62 Mb.

Pdf ko'rish