97
vakuum rom, vakuum filtir va tindirgichlar bir xil qilib joylashtirilgan.
Egiluvchan shlanglar parraklarga 16 quvur orqali ulangan va ular o’z
navbatida 17 nasos bilan ham bog’langan. So’rish kuchi ta’sirida eritma
romga so’riladi qattiq mahsulot esa matodan o’tmay filtr mato ustida kek
shaklida qoladi.
Xozir bu usul jaxonda kupgina zavodlarda kullanilmokda. Shu
jumladan oltinni rux kukuni bilan cho’ktirish
Uzbekistonning Namangan
viloyati, Chodak oltin fabrikasida kullaniladi. Buning uchun uta tindirilgan
eritma deaeratsiyalanadi. Rux kukuni ma'lum mikdorda doza bilan
uzluksiz to’kilib aralashtiriladi. Sungra cho’kma suzib,
oltinsiz eritmadan
ajraladi. Suzish uchun vakuum ramali,
filtr-pres, kubsimon yoki simli
filtrlarda ishlatish mumkin.
Bu
usulda ishlatilgan rux kukuni, toza nav 95-97% Zn bo’lgan
kukundan foydalanish zarurdir. Unda yirik uvoqlar bo’lmasligi lozim.
O’lchami -0,105 mm bo’lgan kukun miqdori 95% dan kam bo’lmasligi
kerak. Rux kukuni tez oksidlanishi tufayli uni germetik berk idishlarda
tashiladi va saqlanadi. O’zining ulkan sirt yuzasiga ega bo’lgan
bunday
rux kukuni oltinni tez va to’liq qaytarib, cho’ktira oladi. Rux kukuni har 1
t. eritma uchun, oltin konsentratsiyasiga qarab 15÷50 g. gacha sarf buladi.
Rux kukuni rux, ko’pigiga qaraganda bir necha afzalliklarga ega:
1.
kukun, ko’pikdan ko’ra arzon;
2.
kukun, ko’pikdan kam sarf bo’ladi;
3.
oltin to’laroq cho’kmaga tushadi;
4.
sinil kamroq sarflanadi;
5.
aylanma oltin va rux kamayadi;
6.
cho’kma sifati yaxshiroq;
7.
dastgoxlar ixchamroq;
8.
avtomatlashtirish imkoni mavjud.
