16
Bu turkumlash tasvirni kо‗rib idrok qilish mexanizmi bilan emas,
balki
ularni taqdim etish va qayta ishlashga yondashish bilan bog‗liq.
Animatsiya.
Animatsiya
ma‘lum tezlikda tasvirlarni almashtirish
mahsulidir. Bunda ma‘lum vaqt oralig‗ida, ma‘lum sondagi bir xil о‗lchamga ega
bо‗lgan tasvirlar tezkor almashtiriladi. Natijada multiplikatsiyaga о‗xshash
harakatlanuvchi (animatsion) tasvir hosil bо‗ladi.
Filmlar va video
ma‘lumotlarning asosini animatsiyalar tashkil etadi, chunki filmlar namoyishida bir
soniyada 25-30 ta tasvir tezkor almashtiriladi. Shundan qilib, videofilm tarkibidagi
tasvirlarni hisoblab chiqish mumkin, ya‘ni bir soatlik film 3600 soniyani, undagi
tasvirlar esa 90 mingtani tashkil etadi.
Animatsiya orqali quyidagilarni amalga oshirish mumkin:
matn axborotini qismlashni;
tasvir qismlarining sо‗zsiz harakati jarayonini;
rasm harakatlarini;
tarixiy janglarning sо‗zsiz harakatini;
fizik va kimyoviy jarayonlarni;
texnologik jarayonlarni;
tabiiy hodisalar jarayonini;
siyosiy hodisalar jarayonini;
ijtimoiy hodisalar jarayonini.
Nazorat savollari
1. Axborot tushunchasi.
2. Axborotning turlari.
3. Axborot xossalari.
4. Axborot о‗lchov birliklari.
2.2.Axborotning xossalari, axborot texnologiyalari tushunchasi
Axborot birliklari, axborotning о‗lchov va hajm tushunchalari. Har qanday
mahsulotning о‗lchov birligi mavjud, masalan litr, metr, kilometr, kilogramm, volt,
17
amper, kubometr va boshqalar. Xuddi shunga о‗xshash axborotning ham о‗lchovi
mavjud. Ikkilik sanoq tizimida axborotning eng
kichik birligi bit xisoblanadi, bir
bit bu bitta ―1‖ yoki bitta ―0‖. Bunda signalning mavjudligi ―1‖ bilan yoki yо‗qligi
―0‖ bilan ifodalanadi. Bitlarning butun deb qaraladigan tutash ketma-ketligi bayt
deb ataladi. Bayt 8 bitga teng deb qabul qilingan.
Shuningdek katta hajmdagi
ma‘lumotlar sig‗imini о‗lchash uchun kilobayt (kb), megabayt (mb), gigabayt (gb),
terrabayt (tb) va h.k. о‗lchamlar mavjud:
