• Jadval 5 Iyerarxik modeli ma‘lumotlar
  • Jadval 6 Doktor don prepa- V6 ma‘lumotlari
  • O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi jizzax politexnika instituti




    Download 6,87 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet52/102
    Sana16.01.2024
    Hajmi6,87 Mb.
    #138787
    1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   102
    Bog'liq
    QURILISHDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI FANIDAN Дарслик

    Nazorat savollari 
    1. Ma‘lumotlar bazasi nima. 
    2. Ma‘lumotlar bazasining qanday turlari bor? Ularning farqlarini ayting? 
    3. Ma‘lumotlar bazasini boshqarish tizimi nima? 
    4. MBBT ning qanday dasturlarini bilasiz? 
    5. Jadval tuzilmasiga ega ma‘lumotlar omborlarida ustun va satrlar nima deb 
    ataladi? 
     
    7.2. Ma‘lumotlar bazasi modellari 
    Ma‘lumotlarni uch xil kurinishda ifodalash mumkin: iyerarxik (shajaraviy), 
    tarmokli va Relyatsion (jadvalli). 
    Iyerarxik tizim jadvallardan tashkil topgan bo‘lib, unda axborotni izlash 
    jarayoni oldindan berilgan tartibda ―ko‘rib‖ chiqiladi. 
    Ma‘lumotlarning daraxtsimon joylashishiga ma‘lumotlarning iyerarxik 
    modeli deyiladi. 
    Ma‘lumotlarning iyerarxik modeliga xos xolda yaratilgan ma‘lumotlar 
    bazaga ma‘lumotlarning iyerarxik baza deyiladi. 
    Quyidagi misol orqali iyerarxik tizimni ifodalash mumkin: 
    Jadval 5 
    Iyerarxik modeli ma‘lumotlar 
    Qator № 
    Mahsulot kategoriyasi 


    75 

    Analgetiklar 

    Antibiotiklar 

    Yo‘talga karshi dori-vositalar 

    Vitamin prepaparatlari 
    Analge- Sitramon Antibio- Benzilpe- Yutalga Bromgeksin Vitamin V1 tiklar 
    Aspirin tiklar ntsilin karshi Doktor don prepa- V6 
    Analgin Gentami- dori- Tusupreks ratlari S sin vosita lar 
    Jadval 6 
    Doktor don prepa- V6 ma‘lumotlari 
    Nomlanishi 
    Baxosi 
    Sitramon 
    75 sum – 6 dona
    Aspirin 
    100 sum – 10 dona 
    Analgin
    85 sum- 6 dona 
    * Bir pog‘anadagi ma‘lumotning boshqa pog‘onadagi ma‘lumot bilan ikki yoki undan 
    ortiq marta bog‘lanadigan turiga ma‘lumotlarning tarmokli modeli deyiladi.
    Relyatsion tizim 1970 y IBM firmasining xodimi E.F.Kodd tomonidan 
    taklif etilgan bo‘lib, xozirgi paytda eng ko‘p tarqalgan tizimlar qatoriga kiradi. 
    Chunki bu tizimda ma‘lumotlar orasida eng qo‘lay boglanishlarni amalga oshirish 
    mumkin. 
    Ma‘lumotlarning jadval ko‘rinishda saqlanishiga ma‘lumotlarning relyatsion 
    modeli deyiladi.

    Download 6,87 Mb.
    1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   102




    Download 6,87 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi jizzax politexnika instituti

    Download 6,87 Mb.
    Pdf ko'rish