Moddiy nuqta kinetik energiyasining o‘zgarishi haqidagi teorema




Download 6,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet116/177
Sana20.05.2024
Hajmi6,14 Mb.
#245516
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   177
Bog'liq
Nazariy Mexanika darslik

4.1.5.
Moddiy nuqta kinetik energiyasining o‘zgarishi haqidagi teorema.
A.
 
MODDIY NUQTANING KINETIK ENERGIYASI
.
 
Moddiy nuqtaning kinetik energiyasi 
deb, uning massasi va tezlik kvadrati 
koʻpaytmasiga teng boʻlgan skalyar miqdorga aytiladi: 
. (4.26) 
Kinetik energiya tushunchasi ham asosiy dinamik kattalik hisoblanib, juda 
koʻp teorema va qoidalarni isbotlashda qoʻllaniladi. Uning birligi [kg·
yoki 
[
N·m
].
B.
 
MODDIY NUQTAGA TA’SIR ETUVCHI KUCHNING 
BAJARGAN ISHI. 
Oʻzgarmas kuchning bajargan ishi 
deb, kuch miqdorini bosib oʻtgan 
yoʻlga koʻpaytmasiga teng boʻlgan skalyar miqdorga aytiladi (4.9-shakl): 
, (4.27) 
4.9-shakl. 
Agar kuch va bosib oʻtilgan yol 
s
orasidagi burchak α 0 dan farqli 
boʻlsa, kuch vektorini yolga proyeksiyalashga toʻgʻri keladi(4.10-shakl): 
, (4.28)
4.10-shakl. 
(4.28) formuladan koʻrinib turibdiki, α = 90° boʻlsa, kuchning bajargan ishi nolga 
teng, 
α 





206 
A = 0. 
Masalan, normal bosim kuchi har doim harakat tekisligiga perpendikulyar 
boʻlgani uchun
A = N·s·cos 90° = 0. 
Agar 90°
intervalda boʻlsa, kuchning bajargan ishi manfiy qiymatga 
ega boʻlishi mumkin. Masalan, ishqalanish kuchining ishi doim manfiy boʻladi: 
A = -F
ishq
·s . 
Egri chiziqli harakatda oʻzgarmas kuchning bajargan elementar ishi kuch 
vektori va elementar koʻchish vektorlarining skalyar koʻpaytmasiga teng (4.11-
shakl): 
, (4.29) 
bunda s = M
0
M - bosib oʻtilgan yoʻl, d - esa kichik vaqt oraligʻidagi elementar 
yoʻl (koʻchish, siljish).

Download 6,14 Mb.
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   177




Download 6,14 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Moddiy nuqta kinetik energiyasining o‘zgarishi haqidagi teorema

Download 6,14 Mb.
Pdf ko'rish