226
a =
va
b = 0.
U holda
. (4.68)
(4.68)
ifoda
majburiy tebranma harakat qonuni
deb ataladi.
B =
(4.69)
nisbat esa
majburiy tebranma harakat amplitudasi
deb ataladi. (4.54) va (4.68)
ifodadan
x =
. (4.70)
Xulosa:
majburiy tebranma harakatning grafigi ikki qismdan, ya’ni
erkin
va
majburiy
tebranma harakatlarning yigʻindisidan iborat ekan.
Majburiy tebranma harakat grafigi turli xil boʻlib,
k
-
erkin tebranma
harakat doiraviy chastotasiga
,
p
- uygʻotuvchi kuch chastotasiga
va
h
=H/m-
uygʻotuvchi kuch amplitudasiga
bogʻliq boʻladi. Shuning uchun majburiy
tebranma harakat qilayotgan bino-inshootlar va
mashina-mexanizmlar albatta
rezonansga tekshiriladi.
Rezonans hodisasi
deb qisqa vaqt ichida tebranish amplitudasining keskin
ortib ketishiga aytiladi. Bu hodisa bino-inshootlarga
jiddiy talofat etkazishi,
mashina-mexanizmlarning ishdan chiqishiga sababchi boʻlishi mumkin. (4.69)
nisbatdan koʻrinib turibdiki,
)
,
B
, ya’ni
