Raqamli videokamera yordamida raqamlashtirish

232
Turli kameralarda videoga olish sifati ham katta farq qilishi mumkin. 
Raqamli videokameralar ancha qimmat, shuning uchun hech kim oldin 
olingan analog videoni raqamlashtirish uchun raqamli videokamera 
sotib olmaydi. Ammo agar shunday videokamera bo‘lsa, nega uning 
imkoniyatlaridan foydalanmaslik kerak. 
Analog televizor standartlari. 
Bu standartlar, albatta, televi-
deniyeni raqamli tizimga o‘tgandan keyin aktual bo‘lmay qoldi. 
Ammo, hali ham anchagina video mahsulotlar videomagnitofonlarda 
shu standartlar asosida yozib qoldirilgan. Aynan shu ma’lumotni to‘g‘ri 
raqamlashtirish uchun bu standartlarni bilgan ma’qul va ayrim birliklar 
hamda usullarni kelib chiqishi ham o‘sha oldingi eski standartlardan 
qolganligi sababli tushunishni osonlashtiradi. 
Tasvirga olish kartasi foydalanilgan video uzatish usuli (o‘sha eski 
analog) uchun video manbayi bilan mos kelishiga ishonch hosil qilish 
kerak.
Oldin analog rangli televedeniye uchun dunyoning aksariyat 
mamlakatlarida quyida keltirilgan teleko‘rsatuv standartlaridan biri 
qabul qilingan edi. Masalan, NTSC (AQSh va Yaponiyada), PAL 
(Yevropada) yoki SECAM (Fransiya va sobiq SSSRda). Har bir davlat 
o‘sha mamlakatda qabul qilingan televizion standarti bilan ishlashga 
qodir video jihozlarini sotardi. Agar boshqa mamlakatda sotib olingan 
uskunadan foydalanilsa, video signal manbayi va tasvirga olish kartasi 
bitta televizion standartda ishlashga qodirligini uskunani hujjatlarida 
tekshirib ko‘rish kerak edi.
Analog rangli televizion standartlarning ichki farqli turlari ham 
mavjud edi. Masalan, PAL-B, PAL-D, PAL-G va boshqalar. Ular 
signalni kodlash usuli bilan emas, balki uning parametrlari (chastotalar 
va pastki diapazonlarning kengligi, tovush joylashgan qismi) bilan 
farqlanadi. Tasvirga olish kartalari odatda standartning har qanday 
farqli turlari bilan ishlashga qodir, uni faqat kartani sozlashda ko‘rsatish 
kerak (yoki standart farqli turining haqiqiy nomi yoki bunday farqli turi 
mavjud bo‘lgan mamlakat nomi ko‘rsatilgan).
PAL va SECAM standartlari juda o‘xshashligi sababli – ikkalasi 
ham soniyasiga 25 kadr uzatadi va signalning yorqinlik komponenti 
(monoxrom tasvir)ni teng ravishda kodlab, keng tarqalgan video 

233
uskunalarning aksariyati PAL va SECAM ishlashga qodir ikki standartli 
edi. Xuddi shu sababga ko‘ra, bozordagi videokameralar PAL standartida 
ishlardi (sobiq SSSR bozori uchun maxsus SECAM versiyasini ham ishlab 
chiqishgan) ammo, televedeniye esa SECAM qo‘llagan.
NTSC video signalni kodlashning boshqa usulidan foydalanilgan, 
xususan, u soniyasiga 30 kadrni uzatardi (aniqrog‘i 29,97, garchi 
sekundiga 30,00 kadr tezlikda ishlaydigan uskunalar ham mavjud edi). 
Bizning bozordagi foydalanadigan video jihozlarning aksariyati NTSC 
bilan ishlashga qodir emas edi. Shu sabab, ko‘pincha suratga olish 
kartalarining ikkita versiyasi mavjud edi ya’ni, PAL/SECAM bilan va 
alohida NTSC ishlash uchun mo‘jallanganlari.
Barcha tasvirga olish kartalarining past chastotali ishlovchi 
qism (blok)lari universal bo‘lib, video kiritishga taqdim etilgan har 
qanday standartning video signalini raqamlashtirishi mumkin, faqat 
sozlamalarda kadr tezligining to‘g‘ri qiymatini belgilash kerak (NTSC 
uchun 25 yoki 30). Yuqori chastotali bloklar ya’ni, televizor qabul 
qiluvchi qismi, aksincha, har bir televizor standartiga xosdir, shuning 
uchun tasvirga olish kartasi faqat o‘zi ishlab chiqilgan standartdagi 
(bir va bir nechta) teleko‘rsatuvlardan video yozib olishi mumkin 
edi. Masalan, sobiq SSSR mamlakatlarida qabul qilingan PAL-D / 
SECAM-D standartidagi televizor qabul qiluvchilari va kartalari keng 
tarqalgan edi.
Raqamli video manbadan foydalanayotgan bo‘linsa, xavotir-
lanishga hojat yo‘q – raqamli kamera hammasini o‘zi qiladi. Yagona 
farq shundaki raqamlashtirilgan video, NTSC signalida sekundiga 25 
o‘rniga 30 kadr tezlikda bo‘ladi.

Download 6,82 Mb.